________________
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे कोणवर्तिनः प्रासादावतंसका भणिताः, तथैव नन्दनबनेऽपि शक्रेशानेन्द्रयोहततत्तत्कोणवर्तिनः प्रासादावतंसका वाच्या इति, ते च प्रासादा भद्रशालवनवति पूर्वोत्तरादि कोणगत पादि पुष्कारिणीबहुमध्यदेशवर्तिन इव नन्दनवनवति पूर्वोत्तरादिकोणगतनन्दोत्तरादि पुष्करिणी बहुमध्यदेशवर्तिनो बोध्याः, ताश्च पुष्कारिण्योऽत्र नामतो निर्दिश्यन्ते तथाहि-नन्दोत्तरा १नन्दा २सुनन्दा ३नन्दिवर्धना ४चैता ईशानकोणे, तथा-नन्दिषेणार अमोवा२ गोस्तूपा३ सुदर्शना४ चैता आग्नेयकोणे, तथा-भद्रा१ विशाला२ कुमुदा३ पुण्डरीकिणी४ चैता नैऋत्यकोणे, तथा-विजया१ वैजयन्ती२ अपराजिता ३ जयन्ती ४ चैता वायव्यकोणे, इति प्रतिकोणं ये प्रासादावतंसक शक्र और ईशान के है-अर्थात् जिस प्रकार से भद्रशाल वन में आग्नेय और नैऋत्यकोण संबंधी प्रासादावतंसक शकेन्द्र संबंधी कहे गये हैं तथा वायव्य और ईशानवर्ती प्रासादावतंसक ईशानेन्द्र संबंधी कहे गये हैं उसी प्रकार से इस नन्दनवन में भी आग्नेय और नैऋत्यकोणवर्ती प्रासादावतंसक शक्रेन्द्र संबंधी और वायव्य एवं ईशानकोणवर्ती प्रासादावतंसक ईशानेन्द्र सम्बंधी है ऐसाजानना चाहिए। वे प्रासाद भद्रशालबनवर्ति पूर्वोत्तरादिकोण गत पदमादि पुष्करिणियों के बह मध्यदेश भाग में जैसे प्रकट किये गये हैं वैसे ही ये प्रासाद नन्दनवनवर्ती पूर्वोतरादिकोग गत नन्दोत्तरादि पुष्करिणियों के बहुमध्य देशदर्ती हैं ऐसा जानना चाहिये यहां पर नन्दोत्तरा, नन्दा, सुनन्दा नन्दिवर्धना ये चार पुष्करिणियां ईशान कोण में हैं तथा-नन्दिषेणा, अमोघाँ गोस्तृपा, और सुदर्शना ये चार पुष्करिणियां आग्नेयकोण में हैं भद्रा, विशाला, कुमुदा और पुण्डरीकिणी ये चार पुष्करिणियां नैत्रत्यकोण में हैं और विजया, वैजयन्ती जयन्ती और अपराजिता ये चार पुष्करिणियां वाचायकोण में हैं इस મૈત્ય કોણથી સંબદ્ધ પ્રાસાદાવતંસકો કેન્દ્ર સંબંધી કહેવામાં આવેલા છે અને જેમ વાયવ્ય અને ઈશાનવતી પ્રાસાદાવત સક ઈશાનેન્દ્ર સંબંધી કહેવામાં આવેલ છે તેમજ આ નદનવનમાં પણ આગ્નેય અને નૈઋત્ય કેણવતી પ્રાસાદાવસ કે કેન્દ્ર સંબંધી અને વાયવ્ય તેમજ ઈશાન કેણુવતી પ્રાસાદાવ કે ઈશાનેન્દ્ર સંબં-1 છે, એવું જાણવું જોઈએ. એ પ્રાસાદે ભદ્રશાલવન વર્તિ પૂર્વોત્તરાદિ કેણ ગત દિ ૫ કરિણીઓના બહુમધ્ય દેશ ભાગમાં જે પ્રમાણે નિરૂપિત કરવામાં આવેલ છે તેવા જ એ પ્રાસાદે નન્દનવનવર્તિ પૂર્વે ત્તરાદિ કેણુ ગત નોત્તર દિ પુષ્કરિણીઓના બહુમધ્ય દેશવતી છે. એમ જાણવું જોઈએ. અહીં નોત્તરે, નન્દા, સુની, નન્દિવર્ધન એ ચાર પુષ્કરિણીઓ ઈશાન કોણમાં આવેલી છે. તેમજ નન્દિષેણા, અમદા, ગેસ્તુ અને સુદશના એ ચાર પુષ્કરિણુઓ આગ્નેય કેશુમાં આવેલી છે. ભદ્રા વિશાલા, કુમુદા અને પુંડરીકિણી એ ચાર પુષ્કરિણીઓ નિત્ય કેણમાં આવેલી છે, અને વિજ્યા, વૈજયન્તી, જયન્તી અને અપરાજિતા એ ચાર પુષ્કરિણીઓ,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org