________________
छेदशास्त्रम्।
अस्या अर्थः-घडावश्यक एक दिसव जइ न होइ उववासु होइ । मासमेकं कल्याणं । मासचउण्हं पंचकल्याणं । नियम न करत उपवासु । वर्षमेकं नियम न भवति षडावश्यकं वशते च्च मूलं जाते निय (म) सहैव वंदना । वेलातिक्रमो भवति तदुपवासं ॥ तिहि अदिकंते पक्खे चाउम्माले य जाम वासो य। सो छहावण छेदो णादूण य होदि कायव्वं ॥ ४९ ॥
त्रिषु अतिक्रान्तेषु पक्षेषु चतुर्मासेषु च यावत् वर्ष च ।
स षष्ठं उपस्थापनं छेदो ज्ञात्वा च भवति कर्तव्यम् ॥ अस्या अर्थः-त्रिपक्षे अथ मासदिवसहं अथवा वर्षदिवसहं प्रतिक्रमणं न भवति तदा मूलं याति। चातुर्मासे पंच प्रतिक्रमणा न भवन्ति द्विगुणमुपवासा भवन्ति ।।
आवश्यकशुद्धिः ।
चाउम्मासियवरिसिराजुयंतरे लोच चेव अदिचारे । उववास छह मासिय गिलाणइयरेण अणुग्धाडं ॥ ५० ॥
चातुर्मासिकवार्षिकयुगान्तरे लोचे चैवातिचारे।
उपवासः षष्ठं मासिकं ग्लानेतरेण अनुद्घाटं ॥ अस्या अर्थः-लोचे चातुर्मासिकेऽतिक्रमे तदा उपवासमेकं । संवत्सरे तु यदान भवति तदा षष्ठोपवासः भवति। पंचवर्षे पंचकल्याणं । निर्व्याधितस्तु निरन्तरं करोति ।।
लोचः ।
उवसग्गवाहिकारणदप्पेणाचेलभंगकरणह्मि । उववासो छटु मासिय कमेण मूलं तदो इसइ ॥ ५१ ॥
उपसर्गव्याधिकारणदर्पण अचेलभंगकरणे । उपवासः षष्ठं मासिक क्रमेण मूलं ततः इच्छति ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org