Bhadrabahu Samhita

SR No.: 002917
Original Sutra Author: Bhadrabahuswami
Author: A S Gopani
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan
Publication Year: 1949
Total Pages: 150
Language: Hindi, English
Classification: Book_Devnagari & History
File Size: 13 MB

Page 69

9
0
भद्रबाहुसंहिता
[३,३२.५५ वर्धमानध्वजाकारा पताका-मत्स्य-कूर्मवत् । वाजि-वारणरूपाश्च शङ्ख-वादित्र-छत्रवत् ॥ ३२ सिंहासन-रथाकारा रूप्यपिण्डव्यवस्थिताः । रूपैरेतैः प्रकाशन्ते सुर्खमुल्काः समाहिताः॥ ३३ नक्षत्राणि विमुश्चन्त्यः स्निग्धाः प्रत्युत्ताः शुभाः । सुवृष्टिं क्षेममारोग्यं सस्यसंपत्तिरुत्तमाः॥ ३४ सोमो राहुश्च शुक्रश्च केतुर्भीमश्च पापिनः । वृहस्पतिर्बुधः सूर्यः सौरिश्चाऽपीहे नागरीः ॥ ३५ हन्युर्मध्येन सा उल्का ग्रहाणां नाम विद्युतौं । सनिर्घात सधूम्रा वा तत्र विन्द्यादिदं फलम् ॥ ३६ नगरेषूप सृष्टेषु नागराणां महद्भयम् । याम्येष्यनुपसृष्टेषु यायिनां तद्भयं भवेत् ॥ सन्ध्यानां रोहिणी पौष्ण्यं चित्री त्रीण्युत्तराणि च । मैत्रं वोल्का यदा हन्यात् तदा स्यात् पार्थिवाद् भयम्॥३८ वायवं वैष्णवं पुष्यं यद्युल्काभिः प्रताडयेत् । ब्रह्म-क्षत्रेभयं विन्द्याद् राज्ञश्च भयमादिशेत् ।। ३९ यथा ग्रहं तथा ऋक्षं चातुर्वण्यं विभावयेत् । अतः परं प्रवक्ष्यामि सेनासूल्का यथाविधि ॥ ४० सेनायास्तु समुद्योगे राही विवदमानयो । उल्का यदा पतन्तीति तदा वक्ष्यामि लक्षणम् ॥ ४१ उद्गच्छेत् सोममक वा याल्की संविदारयेत् । स्थावराणां विपर्यासं अस्मिन्नुत्पातदर्शने ॥ ४२ अस्तं यातमथाऽऽदित्यं सोमं चोल्का लिखेद् यदा। आगन्तुर्बध्यते सेना यथादेश यथाऽऽगमम् ॥ ४३ उद्गच्छत्सोममर्क वा याल्का प्रतिलोमतः । प्रविशेन्नागराणां स्याद् विपर्यासस्तथागते ॥ ४४ एषैवास्तगते' उल्का आगन्तूनां भयं भवेत् । प्रतिलोमा भयं कुर्याद् यथास्वं चन्द्र-सूर्ययोः ॥ ४५ उदये भास्करस्योल्का याऽग्रतोऽभिप्रैसर्पति । सोमस्यापि जयं कुर्यादेषां पुरस्सरा वृतिः ॥ ४६ सेनामभिमुखी भूत्वा याल्का प्रतिदृश्यते । प्रतिसेनावधं विन्द्यातस्मिन्नुत्पातदर्शने ॥ अथ याभयां सेनामेकैकं प्रतिलोमतः । उल्का तूर्णं प्रपद्येत उभयत्र भयं भवेत् ॥ येषां सेना( निपतेढुल्का नीलमहत्प्रभी । सेनापतिवधस्तेषामचिरात् संप्रजायते ॥ उल्कास्तु लोहिताः सूक्ष्माः पतन्त्यः पृतनी प्रति । यस्य राज्ञः प्रपद्यन्तं कुमारो हन्ति तं नृपम् ॥ ५० उल्कास्तु बहवः पीताः पतन्त्यः पृतनां प्रति । पृतनां व्याधितां प्राहुस्तस्मिन्नुत्पातदर्शने ॥ ५१
बहुशाम्वः(?) प्रपद्येरन् उल्काः श्वेताः समंततः । ब्राह्मणेभ्यो भयं घोरं तस्य सैन्यस्य निर्दिशेत् ॥ ५२ उल्का व्यूहेष्वनीकेषु या पतेत्तिर्यगागता । न तदा जायते युद्धं परिघा नाम सा भवेत् ॥ ५३ उल्का व्यूहेष्वनीकेषु पृष्ठतोऽपि पतन्ति याः।क्षय-व्ययेन पीडयेरन्नुभयोः सेनयोर्नृपाः(पान)॥५४ उल्का व्यूहेष्वनीकेषु प्रतिलोमाः पतन्ति यौः । संग्रामेषु निपतन्ति जायन्ते किंशुकों वः ॥ ५५
1 A वारश्च । 2 A स्वस्थासन'; BD स्वस्त्यासन । 3 B °पिंडि'; C विधान | 4 BD °यवस्थिताः Cभवनोपमा। 5BCD प्रशंस्यते । 6A स्वं स्वं: Cसम्यक् । 7A विमुनयन्ते। 8 D प्रत्युत्त्रता। 9A योऽपि नः;C योगिनः। 10 A शौरि D सौर। 11-12 A श्चाचलथावयः। 13 C ग्रहवेताः;D ग्रहवेला । 14 CD it is not found in these Mss. 15 C सविधुताः; D सविद्युतः। 16 A सनिर्याता । 17 D नागरेषु । 18 A उपसृष्टेषु । 19 A पापिष्टा; BD याथि)। 20 A. पापिनां। 21 A. रात्री । 22-23
चोभयदो। 24 Bछन। 25 A वनुद्योगे। 26 C राज्ञां। 27 C चेव शभाशभं Aउद्दग्धः; Cउद्गच्छन्त । 29 Cसोमाक । 30 A BD यद्युल्काभिः। 31 A BD विदारयेत् । * Cनिम्रस्थवचनं यथा। 32A पथैवास्तमने; Cएषैवास्तमनं। 33 Aपि। 34 BD this is not found in these Mss. 35A विद्यात् । 36 C सेना । 37 C प्रतिपते। 38 A उल्का is twice found in this Ms. 39 C नीला। 40 C महा। 41 C°वधं । 42 C विद्यात् । 43 C रुधिरः। 44 Cष्टयतां । C रोगव्याधि समाख्याति तस्मिन्नुत्पातदर्शने। Cthis stanza. is not found in this Mss. SABD संघशस्त्रानुपद्येत उल्कास्तषां च मुञ्चति । TA B D या पतंति च सायकाः। 8A परिधानमस्याः स्मृतम् । || ABD क्षयं व्ययं तापाश्चरमुभयोरथ सेनयोः। 45A पृष्ठतो। 46 A निपतन्ति । 47 A या। 48-49 C रक्षकर्दमा; D केसु काचना ।
४९