Shataka Trayadi Subhashit Sangraha

SR No.: 002915
Original Sutra Author: Bhartuhari
Author: Dharmanand Kosambi
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan
Publication Year: 1948
Total Pages: 346
Language: Hindi, English
Classification: Book_Devnagari & Literature
File Size: 22 MB

Page 48

INTRODUCTION
27
264° विश्वेशितुं. 4) निदयोक्तपुरुषं. 2609 भैक्षमक्षज्य . ० ) दशकममलिनं. 2700 कुंदुकः. ( ) हि सुवृत्तानां. 273 मधुरा प्रेमोद्वारा. ) वणितमधुरा. ० ) विश्रभाहीः 274 प्रथित-, d) मलयपवनः [orig. 'नाः]. 275" सत्वरविधिः. ४) चाप्युपकृते. ) अनुच्छेको. d) श्रुत्यंतासक्तिः पुरुषमभिजातं कथयति. 278 occurs twice ; V. 78 = 2 ) इंडवात. पपात. V. 105 = " ) इंडप्रांतप्रताप - 1 ) परिचयन्नले ; खलु. 4) भ्रमयसि. 279° यदेकरूपं. d) गतत्रयं. 2800 धानि ) मायातिवामा. 282 मंथुरा. ) क्षेप्यंते. ) संप्रत्यन्ये वयमपि गतं. 2830 निस्पृहा. ९) दृढप्रत्यया. 2890 दानादानविवक्त ; कश्चिन्मनस्वी. ( ) रक्षाक्षीण: वसनं संप्रात्यवस्थासुखो. ) निर्मार्तिर्निरहं. 294. var. 2954 सूराः ) 'राजजयेऽपि. ) दलिने. 300° तयोर्न भेदं. 301 स्वबंधोज्वल. ) भवतामग्रे. ) स्फारस्फुरनिर्मलं. 4) परे ब्रह्मणि. 3024 न हि वयं (for तव वशे ). ● ) सद्यत्पूत; पवित्रीकृता. 303° म्लाय नि. ० ) याते (for नष्टे). 304 * -रेषया; नन्वणुर. ० ) भागीकृत्य. 3054 विषिक्तचेताः. 306" निहितः. ' ) ग्राहसलिला:2) 'चपलैः. 308 स्वच्छंद. ९) बहिरपि. 311* न रक्ता. १) जनोऽन्यशक्तः. ( ) परिखिद्यति. 3146 हृताः- 315 प्राणसमाप्रियागमसुखं; प्रीयते. ) किंतु भ्रांत ; दीपां कुरु. ) माकलज्य. 316 स एषः मत्वा मुदा. ४) क्रिया. ० ) पुनरुक्तवस्तुविषयै; ") मोहा न. 317° trp. किं and रे. * ) मधुरोधैः 318 जननीमिव श्वाम् " ) हृदयामनुवर्तमानाः. ९) तेजश्विनः. पीडयेन. ) शशिविषाण. 321 रुद्रच्छन्. 322° श्रृंगोत्तंगाद् ) पतत्वायं. मालगुणायते. 325" विसीर्णे. ० ) परिणामावधि. ९) परिणित . 326* om. संगात्. ' ) करुणकरुणा-; नवसंगम. ) रुणन्मणि 327° कल्पापाय : निजक्रमात्. 332° शोकाश्च (for रोगाश्च which is m. v. ); m. v. प्रविशति देहे. परं श्रवति. d) प्यहितमावहतीति. 334* क्षितिभृतां . ) महींद्राद्. ) अधो गंगा सेयं. d) पतति ( for भवति ). आपत्स्वपि . ) संघातागंतु कर्कशं. 338 लंकारविषये. ) कैपिदधुना 341 धावरुग्ण. 1) स्थित स्थेय सि. ( ) शिरः प्रणाम 3420 करोषि 343° वैदूर्य; रंधनं चांदनोयैः ) विलषति; 'तूलस्य. 4 ) यत्तपो. 3450 क्वापि ध्यानं निवेश्य ) स्मरारेर्. 2) मोक्षैक; समचरणकरे. 346) विजयश्री . 347 2 स्फरन्स्फारि. ) वापि शयने ) भोगाद्विग्नाः; वचसा d) बफ - लुत. 348° स्मिता. ) दृष्टात्तन्मादकारिणी. 350° वशावशेषु. १ ) लब्धा. 3520 तृणांकुरु. d) न्वेषयितां.
' ) कलिरखैः; वल्गसि.
1
319a 324
335
This does not finish all versions of this archetype. BORI 329 and Punjab 2101 certainly represent one such version, originally with a short Vairagya. Divergences in the Niti, where the former of the two is very careless, and might have copied from more than one MS, as well as desperate attempts on the part of both scribes to insert every stanza that might be Bhartṛhari's make it useless to include this in the chart.
Archetype B
Version H. Commentator Rāmarşi, identified by Aufrecht [CC. I, p. 578] with the Ramarşi who commented upon Ravideva's Nalodayakāvya [ Cf. BORI 310411/1887-91 dated saka 1717, samvat 1852] in A. D. 1608, being a Brahmin [miśra], son of Vrddhavyāsa and Gomati, brother of Harivamsa and Nimbaditya. Though there is nothing to show that this is the same as the H commentator, Muni Jinavijayji accepts the identification and further suggests that the paṭṭana where Ramarṣi wrote might be the modern Jhalrāpattan Kachvāha. The MSS H1.2 below are apparently R and P respectively of K. T. Telang's edition of N and V; these two were the basis of my own edition of text and commentary, badly printed as no. 127 of the Anandāśrama_Sanskrit series [Poona 1945]. I have ready for publication another edition, utilizing Hs also. The commentary is the simplest and most useful of all Bhartṛhari ṭīkās.