Risht Samucchaya

SR No.: 002800
Original Sutra Author: Durgadevacharya
Author: A S Gopani
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan
Publication Year: 1945
Total Pages: 290
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & Literature
File Size: 16 MB

Page 144

श्लो० १७२-१७७] रिष्टसमुच्चयशास्त्रम्
तह जोइजह सउणं' अडविभवं णायरं तहा सदं। *विविह(ह) सत्था(त्थ)णुसारं जं सिटुं चिरमुणिंदेहिं ॥१७२॥ सास(म)सिवा करटासो सारस वय हंस तह य कारंडों। सिउली सुय चम्मयडा वग्गुर पारेवया सियाला यं ॥१७॥ कालयडो दहिवण्णो" वामगया दिति" जीवियं तस्स। दक्खिणगया ससद्दा" मचं (चुं) रोहस्स" दंसंति ॥१७४॥ पिंगल सिही य ढिंको बप्पीह" य उल" तित्तिरो हरिणो। वामे गओ" ससद्दो णासई जीयं तु रोइस्स ॥ १७५॥ गिद्धू-लू( लु)य भारयडो सालहियक एडओ" य वग्यो य । गंडय ससओ य तहा दिट्ठा य ण" सोहणा एदें ॥१७६॥ णयरभवाणं मज्झे काओ साणो य रासहो वसहो। दाहिणगओं ससद्दो मरणं चिय देइ णियमेण" ॥ १७७॥
तथा दृश्यते शकुनमटविभवं नागरं तथा शब्दः । विविधं शास्त्रानुसारं यच्छिष्टं चिरमुनीन्द्रैः ॥ १७२ ॥ श्यामशिवा करटाश्वौ सारसो बको हंसस्तथा च कारण्डः । शकुनिका शुकश्चर्मचटा वल्गुलः पारावताः शृगालाश्च ॥ १७३ ॥ कालको दधिवर्णो वामगता ददति जीवितं तस्मै । दक्षिणगताः सशब्दा मृत्यु रोगिणो दर्शयन्ति ॥ १७४ ॥ पिङ्गलः शिखी च ढेकश्चातकश्च नकुलस्तित्तिरो हरिणः । वामे गतः सशब्दो नाशयति जीवं तु रोगिणः ॥ १७५ ॥ गृध्र-उलूको भारण्डः सारिकैडकश्च व्याघ्रश्च ।। गण्डकः शशकश्च तथा द्रष्टाश्च न शोभना एते ॥ १७६ ॥ नगरभवानां मध्ये काकः श्वानश्च रासभो वृषभः।।
दक्षिणगतः सशब्दो मरणमेव ददाति नियमेन ॥ १७७ ॥ ____1S सुयणं । 2 BP भव । * In S the phrase stands as विविहत्थाणुसारं । 1 See Notes. 3 B करयसो। 4 S कारेडो। 5 B सुअ। 6S ब्वमइडा। 7 B वरार। 8 B सिअलो; P सीयाला। 9 B अ; S या। 10 P दहिवन्नो। 11 B दंति। 12 P जीवि। 13 S दखिण। 14 B °ठीया; P °ठाया। 15 BP ससदा। 16 Sसब्वा। 17 S रोयस्स। 18 B अ। 19S ववीह । .20P हयः S यं। 21 P नउल। 22 B गउ। 23 P नासइ। 24 S रोयस्स। 25 B गिल्लूभ; S गिद्धलय। 26 P सालहियका। 27 P मेडओ। 28 S न्यो। 29 P ससट; S संस। 30 S it is missing. 31 P न। 32 BP एए। 33 P नयर । 34S काउ। 35 B गउ। 36 B चिअBS हिय । 37 B ससद्देण; P नियमेण ।