________________
-<]
लीलावई
हरिणो जमलज्जुण- रिट्ठ-केसि-कंसासुरिंद-सेलण । भंजण-वल-वियारण कडूण-धरणे भुए णमह || ६ कक्स-य-कोप्पर - पूरियाणणो कैढिण-कर-कयावेसो । केसि-किसोर-कयँत्थण-कउज्जमो जयई महुमहणो ॥ ७ सो' जयउ जेण तैयलोय-कवलणारंभ-गब्भिय-मुहेण । ओसवणि पीया सत्त वि चुलय-ट्टिया उयही ॥। ८
१०
शय्यायां सेसस्स शेषनाम्नो भुजगराजस्य फणमणिमयूखाः फणरत्नकान्तयो वो युष्मान् रक्षन्तु पालयन्तु । कीदृशास्ते । सिरि इति श्रीलक्ष्मीस्तस्या देशी भाषायां सिहिणौ स्तनौ ताभ्यां उत्थ आच्छादितो यः कौस्तुभ एवं कन्दस्तस्याङ्कुराकारा मूलोद्भूतप्ररोहरूपाः । किल हरेः सिन्धों शग्याकृतशेषफणामणिकान्तयः स्नेहालिङ्गितलक्ष्मीस्तननिपीडितकौस्तुभकन्दाङ्कुरा इव राजन्ते । उभयकान्तिसाम्यमित्यर्थः ॥ ५ ॥ ५* १ ) महुमह इति । मधुमथनवलनोत्पीडित शेषभुजंगेन मुक्तफूत्कारात् । पवनापूरित जलचरसुप्तविबुद्धो हरिर्जयतु । निद्रायां सालस्यं हरेरङ्ग मोटितम् । शय्यागतः शेषराजस्तदा फूत्कारानमुञ्चत । तद्वातेन जलचरः पाञ्चजन्यशङ्खो दध्वने । जजागार मुरारिरित्यर्थः ।। ५१ ।। ६ ) हरिणो - हरेर्भुजान्नमत । बाहुषु बहुवचनं चतुर्भुजत्वात् । किंभूतान् भुजान् । भञ्जनवलनविदारणाकर्षणधरणान् । केषाम् । यमलार्जुनारिष्टकेशिकंसासुरेन्द्रशैलानाम् । यमलार्जुनस्य वृक्षरूपतया भञ्जनम् । अरिष्टासुरस्य चलनं मर्दनम्। केशिनोऽश्वरूपस्य विदारणम् । कंसासुरेन्द्रस्याकर्षणं सिंहासनादाकृष्य मल्लयुद्धभूमौ निपातनम् । शैलस्य गोवर्धनपर्वतस्य जलमग्नगोकुलरक्षणाय बाहुभ्यामुत्पाट्य गगने धारणम् । एवंविधकार्यक्षमान् बाहून्नमत । न वाच्यं भुजचतुष्टयेन कथं भञ्जनादिपञ्चकर्माण्यकरोदिति । स्वरूपमात्रकथनमिदं न च युगपत्कारित्वम् ॥ ६ ॥ ७) कक्स - के शिकिशोरकदर्थनकृतोद्यमो
१५
२०
जयतु । केशिदैत्य एव दि [तितनयो अ]ल्पवयास्तुरंगमस्तस्य कदर्थनं तत्र कृतोद्यम इति । कथमिति । कर्कशभुजस्य कूर्परं मध्यं तेन पूरिताननो भृतमुखः । अन्यच्च कठिनकरेण कृत आंवेष्टो वेष्टनं ग्रीवोपरि येन । ' वेष्टः ' [ हैम० ८-४-२२१ ] इति सूत्रेण [ आवेढो ] ॥ ७ ॥ अथ महेश्वरमुपश्लोकयन्नाह । ८ ) सो जयउ - स जयतु येन त्रैलोक्यैकवलनारम्भगर्भितमुखेन [ त्रिजगत् ] संहारप्रारम्भसज्जितवदनेन । चुलुकस्थिताः करतलकलिताः । सप्तापि समुद्रा आपोशानमिव मन्त्रपूतनीरमिव आचान्ताः । किल संहारचिकीर्षयादौ सप्त समुद्रानापोशानीचकार । कर्मणा अनुक्तोऽपि महेश्वरो ज्ञेयः । सप्त समुद्राश्रामी ।
२५
१
२
३
P
९
S
4
= युगलार्जुन. 13 सेलाणं. = यथासंख्यं. ' दलण, ] वलण, B gap. - कठिनकर कृतावेसः, करकयावेसो, कयकरावेसो, 13 करकयावेढो. = कदर्थकृतो. P gap J जयइ, B जयउ B स. '' तइलोय, J तयलोअ, " तेलुक - उपोसानजलमिव, P उसायणि व्त्र, ओसावणि त्र, B gap - वणं J चुलअहिया. P उयहगा, ] उअही, B उवही
११
93
व पीया.
13 मेढ्याग [ तम् ].
Jain Education International
५
१४
For Private & Personal Use Only
६
www.jainelibrary.org