________________
१६
॥ श्रारंसिद्धि ॥ "घुजादृणी सिते पक्ष गनिजूढ सितेतरे।
व्यञ्जनैस्तिथयो ज्ञेयाः स्वरैश्च प्रहरा दिशः॥" शुक्लपक्षमा घु, जा, दृ अने णी तथा कृष्णपदमां गृ, लि, जू अने ढ ए अदरोमां व्यंजने करीने तिथि जाणवी भने स्वरे करीने प्रहर तथा दिशा जाणवी. एटोले के घु ए चोथो व्यंजन अने पांचमो स्वर ने तेथी चोथने दिवसे पांचमी दिशा (पश्चिम)मां पांचमा प्रहरे प्रयाण करनारने विष्टि सन्मुख आवे बे, एज प्रमाणे जा ए श्रावणी व्यंजन अने बीजो स्वर होवाथी आउमने दिवसे बीजी दिशामां एटले अग्नि खूणामां बीजे प्रहरे प्रयाण करनारने ना सन्मुख थाय बे. दृ एमां ट ए अग्यारमो व्यंजन बने ऋ ए सातमो स्वर होवाथी अग्यारशने दिवसे सातमे प्रहरे सातमी दिशा ( उत्तर ) मां प्रयाण करनारने विष्टि सन्मुख श्रावे . जी एमां ण ए पंदरमो व्यंजन अने ई ए चोथो स्वर होवायी पूर्णिमाने दिवसे चोथा प्रहरे चोथी दिशा (नैऋत्य ) मां प्रयाण करनारने विष्टि सन्मुख होय . ए ज प्रमाणे गृ, बि, शू अने ढ ए अक्रोमां पण जाणी लेवू.
॥ इति तिथिधारम् ॥१॥
॥अथ वारकारम् ॥३॥ हवे बीजुं वारघार कहे , तेमां वारनो श्रारंज क्यारे थाय बे ? ते कहे -
वारादिरुदयावं पलैर्मेषादिगे रवौ।
तुलादिगे त्वधस्त्रिंशत्तद्दयुमानान्तरार्धजैः॥ १५॥ अर्थ-मेषादिक ब राशिमां सूर्य रह्यो होय त्यारे सूर्योदयनी पड़ी ते दिव ना दिनमान अने त्रीशनी वञ्चना अांतराना अर्ध पळवमे वारनो थारंन थाय ने, अने तुलादिक उ राशिमां सूर्य रह्यो होय त्यारे सूर्योदयनी पहेला तेटला पळे वारनी प्रवृत्ति थाय जे. जेमके गुर्जर देशमां कर्क संक्रांतिए उत्कृष्ट दिनमान घमी ३३ पळ ४ होय , तेमांथी त्रीश बाद करतां बाकी घमी ३ पळ रह्या. तेनो अर्ध नाग करतां घमी १ पळ ५४ रह्या. एटले के कुल ११४ पळ रह्या, माटे ते दिवसे सूर्योदय पजी ११४ पळे वारनो श्रारंज जाणवो. ते ज प्रमाणे मकर संक्रांतिमां जघन्य दिनमान घमी २६ पळ १५ नुं होय . तेने त्रीशमांथी बाद करतां वाकी धमी ३ पळ ध रह्या. तेने प्रथमनी जेम अधुं करतां ११४ पळ रह्या, माटे ते दिवसे सूर्योदय पहेलां ११४ पळे वारनी प्रवृत्ति जाणवी. ए ज प्रमाणे मध्यम दिनमान होय त्यारे पण था रीते ज जाणवू. श्रा वारना श्रारंजनो समय कहेवानुं प्रयोजन ए जे जे आगळ जे काळहोरा तथा अर्ध प्रहर विगेरे कहेवामां श्रावशे तेनी गणतरी वारना आरंजश्री करवानी . दिनमान खाववानो स्थूळ उपाय-सामान्य उपाय या प्रमाणे कह्यो .
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org