Page Text
________________
॥ पञ्चमो विमर्शः॥
३७ए ४५ ध्रुवकथी जे प्राप्त थाय तेज दरेक घमी प्रत्ये ध्रुवक जाणवो. जेमके अहीं मेष संक्रांतिमां सूर्य आव्या पली सत्तरमे दिवसे दरेक याम पोणी आठ आठ घमीनो ने, तेनी दरेक घमी प्रत्ये लगनग व पळनो एक ध्रुवक त्रिराशिनी रीते आवे , ते आ रीते.-ते दिवसे एक यामनुं मान घमी ७ अने पळ ५२ . तेना पळ करीए त्यारे ४६५ थाय ने, तेथी जो ४६५ पळोए करीने ४५ पळोनो एक ध्रुवक होय तो एक घमी एटले ६० पळे करीने केटलो ध्रुवक थाय ? ए त्रिराशिनी स्थापना-४६२-४५-६०. अहीं मध्य राशिने नेहा राशि साथे गुणतां २७०० थया. तेने पहेली राशिए नाग देतां पळो ५ अने अदर ५० थया. जो के आटलुं प्रमाण थयुं, तोपण ६ पळमां जराकज उनु होवाथी परिपूर्ण ६ पळ जाणवा, तेथी चालता उदाहरणमां १३ घमी , तेने ६ वने गुणतां ७० थाय. तेमां उपरना ३१ पळो ने, माटे तेनी अपेक्षाए त्रण पळो नाखवाथी ७१ थया. तेमा संक्रांतिना गत (वीतेला) दिवसो १६ नाखवाथी ए थया. तेने ३० वमे नाग देतां नागमां ३ आव्या, शेष ७ रह्या, माटे ३ लग्न वीती गयां अने चोथा कर्क लग्नना ७ त्रिंशांश पण गया. हवे नवांशक लाववानी श्वा थाय तो ७ ने ६० वमे गुणतां ४२० थया. तेने २०० वझे नाग देतां ५ लाध्या, अने शेष १० रह्या, तेथी नवांशक २ गया, अने त्रीजा कन्या नवांशकनी २० कळालं पण गश्, एम जाणq. "होरादि." एटले ६० वझे गुणेला अंकने होरादिकना अंक जे ए०-६००-१५०-६० तेवमे पृथक् पृथक् नाग देवाथी होरा, प्रेष्काण, बादशांश अने त्रिंशांश पण पाय . नवांशंकनुं प्रनुपणुं (बळवानपणुं) होवाथी तेने जूदो कह्यो . आ रीते करवाश्री कळा सुधीनुज मान स्पष्ट थाय ने, पण विकळा श्रावी शकती नथी, अने तेथीज श्रारीत स्थूळ कही जे.
अहीं कोश्ने शंका थाय के-"जो सर्वत्र नवांशकनुंज प्रनुपणुं होय तो शामाटे लग्नोना अने ग्रहोना त्रिंशांशो स्पष्ट कर्या ?' आनो उत्तर ए जे जे-"त्रिष्वपि क्रूरमध्यस्थौ” (५-२३) ए श्लोकमां लग्न अने चंजने विषे पंदर त्रिंशांशनी मध्ये क्रूर ग्रह रह्या होय तो क्रूर कर्तरी थाय , ए विचार कह्यो , तेथी करीने "दर्शने यदि स्यादंशवादशकमध्यगः क्रूरः” (५-५७ अर्थमां) ए श्लोकमां लग्न अने चंजनी उपर क्रूर ग्रहनी दृष्टिनो विचार कह्यो ने, माटे त्रिंशांशनो आवे स्थाने उपयोग कहेलोज जे. (निष्फळ नथी). तेमज खग्नने विषे जे षड्वर्ग होय ते क्रूर ग्रह संबंधी के सौम्य ग्रह संबंधी ने १ श्रा ग्रह स्ववर्गमा रहेलो ने के अन्य वर्गमा रहेलो बे? इत्यादि विचारमां पण तेनो उपयोग के.
शंका-कळा विगेरेने जे स्पष्ट करवानी रीत कही तेनो क्या उपयोग ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002765 |
| Book Title | Arambhsiddhi Lagnashuddhi Dinshuddhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Udayprabhdevsuri, Haribhadrasuri, Ratshekharsuri |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1918 |
| Total Pages | 524 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Jyotish |
| File Size | 12 MB |