________________
१२३
॥ चतुर्थों विमर्शः॥ जातकमां कारक संझावाळा ग्रहो या प्रमाणे कह्या .-"जे ग्रहो पोतानी राशिमां, पोताना उच्च स्थानमा अथवा पोताना त्रिकोणमा रह्या होय, ते जो केंजस्थानमां होय तो ते सर्वे परस्पर कारक संज्ञावाळा कहेवाय . तमनी मध्ये दशमा केंप्रमा रहेलो ग्रह वीजा ग्रहोनो विशेषे करीने कारक होय . आ सर्वे ग्रहोर्नु लग्नमां रहेल चंजनी दृष्टिए करीने बळवानपणुं जाणवु. जेम कर्कनुं लग्न होय अने लग्नमां चंड होय त्यारे सूर्य, मंगळ, गुरु अने शनि, ए ग्रहो पोतपोताना उच्च स्थानमा रह्या सता परस्पर कारक संझावाळा थाय . तेनी स्थापना या प्रमाणे.
ग.
च.
१० मं.
तथा लग्नमां जे ग्रह रहेलो होय तेना स्थानथी दशमा अने चोथा स्थानमा रहेलो कोइ पण ग्रह पोताना स्थानमां, पोताना उच्च स्थानमां के पोताना त्रिकोणमा रह्यो न होय तोपण कारक आय . तथा लग्न अने केंज विना पण कोइ पण स्थाने रहेला ग्रहना स्थानथी जो कोइ पण ग्रह दशमा स्थानने विष पोतानुं स्थान, पोतानुं उच्च स्थान अने पोतानुं त्रिकोण, एमांना कोइ पण एकने विष रह्यो होय अने स्वानाविक अथवा तात्कालिक मैत्रीए करीने युक्त होय त्यारे ते पण तेनो कारक कहेवाय जे. कडं बे के
"स्वोच्चगमूल त्रिकोणगाः, कंटकेषु यावन्त आश्रिताः । सर्व एव तेऽन्योऽन्यकारकाः, कर्मगस्तु तेषां विशेषतः॥१॥ कर्कटोदयगते योपे, स्वोच्चगाः कुजयमार्कसूरयः । कारका निगदिताः परस्परं १, लग्नगस्य सकलोऽम्बराम्बुगः ॥२॥ स्वर्दकोणोच्चगः खेटः, खेटस्य यदि कर्मगः। सुहृत्तझुणसंपन्नः, कारकश्चापि संस्मृतः ॥ ३॥"
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
