Page Text
________________
॥ तृतीयो विमर्शः॥
१५३ "बुध, गुरु, शुक्र अने रविवारे तथा कन्याविवाहनां नक्षत्रो उपरांत पुष्य, अश्विनी अने श्रवण नवमां शांतिक तथा पौष्टिक कार्यो करवां."
हवे प्राये करीने ब्राह्मणादिक वर्णोने श्राश्रीने पंदर श्लोकोवळे संस्कारो कहे . तेमा प्रथम मौंजीबंध ( कटिमेखळाबंध एटले उपनयन) नो संस्कार कहे बे.
मौञ्जीबन्धोऽष्टमे गर्नाजन्मतो वाऽग्रजन्मनाम् ।
राज्ञामेकादशे च स्याछत्सरे हादशे विशाम् ॥ ३७॥ 'अर्थ-मौंजीबंधन कर्म ब्राह्मणने गर्नथी अथवा जन्मश्री उमे वर्षे श्राय . क्षत्रियने अगीयारमे वर्षे अने वैश्यने बारमे वर्षे थाय . ब्राह्मणने दशमे वर्षे पण मौंजीबंध करवामां आवे , तेमां जे प्रमाणे कुळाचार होय ते प्रमाणे करवं.
शाखाधिपे बलोपेते केन्ऽस्थेऽह्नि च तस्य वा। बले सूर्येन्फुजीवानां वर्णनाथे बलीयसि ॥ ३०॥ माघादौ पञ्चके मासां पौष्णाश्विन्योः करत्रये ।
श्रुतिघ्ये मृगादित्यपुष्येषूपनयः श्रिये ॥३ए ॥ युग्मम् ॥ अर्थ-शाखाधिप ( वेदाधिप गुरु, शुक्र, मंगळ अने सूर्य ) 3 प्रकारादिकधी बळवान् होय तथा केंजस्थानमा रह्यो होय त्यारे उपनय ( यज्ञोपवीत ) संस्कार करवो, केमके शाखाधिप निर्बळ होय तो वर्णसंकर प्रजा थवानो संलव जे. तथा ते शाखाधिपना ज वारमा उपनय संस्कार करवो. अहीं "तस्य वा" ए ठेकाणे वा शब्द कह्यो ने तेथी एवं सूचवन कर्यु के-जो लग्नना बळथी उपनयन करातुं होय तो शाखाधिपना वारमा ग्रहण करवं. एटले के खग्नकुंमळीमां शाखाधिप बळवान् थश्ने केंघमा रहेलो करवो, अने जो मात्र दिनशुद्धिव ज संस्कार करवो होय त्यारे पण वार तो शाखाधिपनो ज सवो. तथा सूर्य, चंच अने गुरु बळवान् होय त्यारे अथवा वर्णनो नाथ (गुरु अने शुक्र) बळवान् होय त्यारे उपनयन संस्कार करवो. अथवा तो "सूर्य, चंन अने गुरु बळवान् होय तो सर्वे वर्णना नाथो बळवान् ज " एम दैवझवसनमां कडं जे. श्रा संस्कार माघ विगेरे पांच मास (जेठ सुधी)मां करवो. तथा रेवती, अश्विनी, हस्त, चित्रा, स्वाति, श्रवण, धनिष्ठा, मृगशीर्ष, पुनर्वसु अने पुष्य नक्षत्रमा करवो शुल .
पराजितेऽरिवेश्मस्थे नीचस्थेऽस्तंगते गुरौ।
सितेऽपि चोपनीतः स्यावृतिस्मृतिबहिष्कृतः॥ ४० ॥ अर्थ-बे ग्रहोनो योग थयेथी जे ग्रह दक्षिण दिशा तरफ जतो होय ते पराजित कहे.
आ०२०
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002765 |
| Book Title | Arambhsiddhi Lagnashuddhi Dinshuddhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Udayprabhdevsuri, Haribhadrasuri, Ratshekharsuri |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1918 |
| Total Pages | 524 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Jyotish |
| File Size | 12 MB |