________________
९६
॥ श्ररंजसिद्धि ॥
अर्थ – चंद्र १, ३, ६, ७, १० अने गीयारमा स्थानमा रह्यो होय तो ते शुन बे, तथा शुक्लपक्षमां जो बळवान् होय तो बीजे, पांचमे अने नवमे स्थाने पण शुन बे. नारचंद्र टिप्पणीमां या प्रमाणे विशेष कह्यो बे. -
" यात्रा १ युद्ध २ विवाहेषु ३ जन्मेन्दौ रोगसंजवे ४ ।
क्रमेण तस्करा १ जंगो २ वैधव्यं ३ मरणं ४ भवेत् ॥ १ ॥ "
"जन्मना चंद्रमां यात्रा करवाथी चोरनो उपद्रव थाय, युद्ध करवाथी पराजय थाय, विवाद करवाथी विधवापणुं थाय, छाने रोग उत्पन्न थयो होय तो मरण प्राय." हीं को शंका करे के चंद्रगोचर तो पहेलाना ( ४४ मा ) श्लोकमां कही गया बे, माटे हीं फरीथी कहेवामां श्रायुं, तेथी पुनरुक्त दोष थयो. तेनो जवाब ए बे जे - ते वात खरी बे, परंतु चंद्रनुं प्राधान्य बताववाथी ते दोष नथी, केमके जेम मननो उपयोग होय तो ज सर्वे इंद्रियो पोतपोताना विषयोने ग्रहण करवामां समर्थ थाय बे, अन्यथा यती नथी, ते ज प्रमाणे चंद्र शुभ होय तो ज बीजा ग्रहो शुभ फळ दे बे, अन्यथा देता नथी. व्यवहारप्रकाशमां कह्युं बे के - " चंद्र शुभ होय तो बीजा ग्रहो शुभ फळ देनारा ज प्राये होय बे, पण अशुभ फळ आपनारा होता नथी." हर्षप्रकाशमां पण कबे के – “चंदस्सेव बलाबलमास गहा कुणंति सुहमसुहं" "चंद्रनाज बळ अबने पामीने बीजा ग्रहो शुभाशुभ करे बे. "
मूळ श्लोकमां बीजे, पांचमे अने नवमे चंद्र रह्यो होय तो ते पण शुज बे, परंतु ते चंद्र शुक्लपक्षमां ने वळी बळवान् होय तो ज. ए प्रमाणे विशेष विधान करेलुं होवाथी पुनरुक्त दोष नथी. शुक्लपक्ष कहेवाथी वृद्धि पामतो चंद्र जाणवो, पण कृष्णपक्ष्मां दय थतो होवाथी ते लेवो नहीं. बळवान् कहेवाश्री शुक्लपक्षमां कृश होय तो
बीजे, पांच ने नवमे शुज नथी छाने कृष्णपक्ष्मां चंद्र पुष्ट होय तोपण बीजे, पांच ने नवमे शुभ नश्री एम जाणवुं. रत्नमाला जाण्यमां पण कह्युं बे के – “बीजो, पांच नवमो गुरु जेवुं शुभ फळ आपे बे तेवुं वृद्धि पामतो शुक्लपक्षनो पुष्ट चंद्र पण बीजे, पांचमे अने नवमे स्थाने रह्यो होय तो शुभ फळ आपे बे.
उपरना लोकमां जो चंद्र बळवान् होय एम कह्युं, तेथी चंद्रनुं बळाबळ कहे बे. हीनमध्योच्चबलता तिथिवन्तु हिनद्युतेः ।
बलहानाविदं त्वस्य ग्राह्यं ताराबलं बुधैः ॥ ४६ ॥
अर्थ – चंद्रनुं हीन बळपणुं, सम बळपणुं ने उच्च बळपणुं तिथिनी जेम जाणवु. तथा चंद्रना बळनी दानिने वखते विधानोए आगळ कहेवामां श्रावशे एवं ताराबळ ग्रहण कर, कारण के ते वखते ताराना बळे करीने तेनुं बळवान्पएं बे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org