________________
प्रकारता
३८
सिरिसंतिसारविरह पूजाया मिन. पंचोवेयारजुचा, पूया अट्ठोवयारकलिया य।
इडिविसेसेण पुणो, भणिया सहोवयारा वि॥२०९॥ पचोपचारयुका पूजाऽष्टोपचारकलिता च ।
ऋद्धिविशेषेण पुनर्भणिता सर्वोपचाराऽपि ॥ २०९ ॥ पञ्चोपचारा- तहियं पंचुवयारा, कुसुम-क्खय-गंध-धृव-दीवहिं। अष्टोपचारा
फल-जल नेवजेहिं, सहवरूवा भवे सा उ॥२१०॥ तथेयं पञ्चोपचारा कुसुमा-झत-गन्ध-धूप-दीपैः । फल-जल-नैवेद्यैः सहाऽष्टरूपा मवेत्सा तु ॥ २१० ॥ अबे अहवयारं, भणंति अहंगमेन पणिवार्य । सो पुण सुए नदीसइ, न य आइबो जिणमयम्मि २११ अन्येऽष्टोपचारां भणन्त्यष्टाङ्गमेव प्रणिपातम् । स पुनः श्रुते न दृश्यते न चार्चीणो जिनमते ।।२११॥ सबोवयारजुत्ता, म्हाण-प्रवण-नट्ट-गीयमाईहिं। पहाइएसु कीरइ, निच्चं का इड्डिमंतेहिं ।। २१२ ॥ सर्वोपचारयुक्ता साना-ऽर्चन-नृत्य-गीवादिमिः । पर्वादिकेषु क्रियते नित्यं वा ऋद्धिमद्भिः ॥ २१२ ।।
अन्यमतम्
१. तत्र चेदं संस्कृतवाण्या निर्दिष्टम्-“पञ्चोपचारयुता काविशोपचारयुक्ता स्यात् । ऋद्धिविशेषादन्या प्रोक्ता सर्वोपचारेति ॥"-नवमषोडशके गाथा (३) इदमेव संस्कृतं श्रीमता प्रन्यकृता प्राकृतभाषया परावर्त्य अत्र प्रामाण्येनोपन्यतम् । २. पूजायात्रैविध्ये पञ्चोपचार-अष्टोपचार-सोपचाररूपे ज्ञापनीये अत्र पूजाषोडश नवमं प्रमाणत्वेन संदर्शितम् , तब टिप्पणे दर्शितमपि, परंतु तत्र टीकायां श्रीयशोभद्रसूरिणा, उपाध्यायनीयशोविजयेन च यत् पञ्चोपचारादिलक्षणं न्यरूपि तदतो मिनम् , तचैव अत्र “अन्ने अट्टवयारं भगंति" इति वाक्येन प्रदर्शितम् । तथाहियशोभद्रीयव्याख्यानम्-“पञ्चोपचारयुक्ता पवाङ्गप्रमिपातरूपा, काविच अष्टोपचारयुक्ता स्याद् अष्टाङ्गप्रणिपातरूपा, ऋद्धिविशेषाद् अन्यो (ऋतिविशेषो दशार्षभद्रा. दिगतः) तस्माद् अपरा, प्रोका सर्वोपचारा इति-सर्वेः प्रकारः बन्तःपुर-हस्स-sरथादिमिरूपचारो विनयो यस्यां सा सर्वोपचारा"-चवमषोडसके तृतीयगावाटीका (पृ. ४७) श्रीयशोविजयीयव्याख्यानमपि एवम् । विशेषग्य तु ततोलसेवम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org