________________
२०
समन्तभद्र भारती
इति: तोवृतोतीतिः ज्ञातृत्ववृद्धिप्रापणमित्यर्थः । श्रथवा ज्ञातृत्वरक्षणविज्ञानामेति वा । तुदन्तीति तोतृणि तुद् प्रेरणे इत्यस्य धोः प्रयोगः तोवृतीतीतेः तोतृणी । तोतृतोतीति तोतृणि ज्ञानावरणादीनीत्थः । तेभ्यः वोवृतोतीतितोतृतः । ततः तस्मात् । तातिः परिग्रहः परायत्तत्वम् । दृश्यते चायं लोके प्रयोगः युष्मत्तात्या वयं वसामः युष्मत्परिग्रहेणेत्यर्थः । न तातिः प्रतातिः श्रतात्या तता विस्तीर्णाः श्रतातितताः श्रपरिग्रहेण महान्तो जाता इत्यर्थः । श्रतातिततेषु उता बद्धा ऊतिः रक्षा यस्य स श्रातातिततोतोतिः तस्य सम्बोधनं हे प्रतातिततोतोते । ततता विशालता प्रभुता त्रिलोके शस्त्रमित्यर्थः । ते तव । ततं विशालं विस्तीर्णं उतं बन्धः ज्ञानावरणादीनां संश्लेषः । ततं च तदुतं च ततोतम् । तत् तस्यतीति तततताः तस्य सम्बोधनं हे ततोततः ॥१३॥
अर्थ- हे भगवान् ! आपने, विज्ञानवृद्धि की प्राप्तिको रोकने वाले इन ज्ञानावरणादि कर्मोंसे अपनी विशेष रक्षा की हैज्ञानावरणादि कर्मोंको नष्ट कर केवलज्ञानादि विशेष गुणोंको प्राप्त किया है। तथा आप परिग्रहरहित - स्वतन्त्र हैं । इसलिये पूज्य और सुरक्षित हैं। एवं आपने ज्ञानावरणादि कर्मोंके विस्तृत - अनादिकालिक सम्बन्धको नष्ट कर दिया है अत: आपकी विशालता - प्रभुता स्पष्ट है - आप तीनों लोकोंके स्वामी हैं ॥ १३ ॥
( एकाक्षरविरचितैकैकपादः श्लोक : १ ) येयायायाययेयाय नानानूनाननानन । ममाममाममामामिताततीतिततीतितः ॥१४॥
येयेति - येयः प्राप्यः श्रयः पुण्यम् यैः ते येयायाः । श्रायः प्राप्तः श्रयः सुखं येषां ते श्रायायाः, येयायाश्च श्रायायाश्च येयायायामाः तैः येयः प्राप्यः श्रयः मार्गो यस्यासौ येयायायाययेयायः तस्य सम्बोधनं हे
१ इस श्लोकका प्रत्येक पाद एक-एक व्यन्जन अरसे बना है ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
