________________
३२
विशेषावश्यकभाष्ये । यश्चाक्षरलाभः शेपेष्विन्द्रियेषु स श्रुतं श्रोत्रेन्द्रियोपलब्धिश्चेति सम्बध्यते, अन्यथा हि “मोत्तूणं दव्वसुतं अक्षरलाभं व(च)"इति स्यात् ॥१२३॥
'जति सुतमक्खरलाभो ण णाम सोतोवलद्धिरेव सुतं ।
सोतावलद्धिरेवक्खराई मुतिसंभवाउँत्ति ॥१२४॥
जति सुय० गाहा । आह-यदि शेपेन्द्रियाक्षरलाभोऽपि श्रुतमिति, यदपदिश्यते 'श्रोत्रेन्द्रियोपलब्धिरेव श्रुतम् ' इत्येतदवैधारणमनर्थकम् । उच्यते----नानर्थकम् , यतः शेपेन्द्रियाक्षरलाभोऽपि श्रोत्रेन्द्रियोपलब्धिरेव । कुतः : यदा च यत्र च श्रुत(ति :)सम्भवात् , श्राव्यत्वादित्यर्थः ॥१.२४॥
सो वि हैं मुतक्खराणं जो लाभो तं सुतं मती सेसा ।
जति वा अणक्खर चिय सा सव्वा. ण पवत्तेज्जा ॥१२५॥
सो वि हु गाहा । असावपि च यः श्रुताक्षरलाभः स श्रुतम् , शेषाक्षरलाभस्तु मतिरेव, अन्यथा हि मतिरनक्षरैव प्राप्नोति, तथा चावग्रहमात्रमेव स्यात् , नेहादयः प्रवर्तेरैन्नित्युच्यतेऽनभिलाप्यत्वात् ॥१२५॥
दवसुतं भावसुतं उभयं वा किं कधं व होज्ज ति।
को वा भावसुतंसो दवाइसुतं परिणमेज्जाँ ॥१२६॥ दवसुयं० गाहा । इदं (इह !) सोइंदिओवलद्धीत्ति एतस्यां गाथायां 'मोत्तूणं दश्वसुतं' पुस्तकादिन्यस्तं द्रव्यश्रुतमुक्त, अक्खरलाभवचनाद्भावश्रुतम् , श्रोत्रेन्द्रियोपलब्धिवचनाच्छन्दस्तद्विज्ञानं चेत्युभयमुक्तम् । इह तदेव चिन्त्यते किं तत् कथं चेति कियान् वा भावश्रुतस्यांशः द्रव्यश्रुतमुभयश्रुतं भावं वा परिणमेदिति ।।१२६॥
बद्धिविट्ठे अत्थे जे भासति तं सुतं मतीसहितं ।
इतरत्थ वि भोज मुतं उबलद्धिसमं जइ भणेज्जो ॥१२७॥
बुद्धिद्दिष्टे० गाहा । केचिन्मतिश्रुतयोर्विशेषोऽधिकृत इत्येतां गाथां तदर्थ एव व्याचक्षते नान्यत्र । वयं तत्रापि वक्ष्यामः । इह तावदस्तु ॥१२७॥
जे सुतबुद्धिद्दिठे मुतमतिसहितो प्रभासते भावे ।
[१०-१०] तं उभयमुतं भण्णति दव्वसुतं जे अणुवयुत्तो ॥१२८॥ १ चो. जति जे २ वातोत्ति जे । ३ दपवार इति प्रतौ । ५ वि य को। ५ण तु पवत्तेज्ज जे।
रन वक्ष्यते इति प्रता। . 'उज जे त।। चेत्पुरुषम् इति प्रतौ । ९ जो जे । १. होज्ज को है। " भणेज्ज जे। १२ °सई को हे। सइ त।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org