________________
निर्देशविवरणम् ।
२७३ दुविधं पि णेगमणयो णिदिळं संगहो य ववहारो । णिदेसयमुज्जुमुतो 'उभयसरिच्छं च सहस्स ॥१३९॥१५०३ ।। जं संववहारपरो गगमो णेगमो ततो दुविधं । इच्छति संववहारो दुविधो जं दीसते पायं ॥१५०४॥
दुविधं गाहा । तत्र लोकसंव्यवहारप्रवणत्वान्नैकगमत्वात् वा नैकगमो निर्देशद्वयमपीच्छति निर्देशवशान्निर्देशकवशाच्च । १५०३-४ ॥
छज्जीवणिआयारो णिदिवसेण तध सुतं चऽण्णं ।
तं चेव य जिणवयणं सव्वं णिदेसयवसेणं ।।१५०५।।
छज्जीव० गाहा । निर्देशवशात्तावत् पट्जीवनिकायानामध्ययनमित्यत्र निर्देश्याः पद जीवनिकायाः । तद्वशादभिधानम् । एवमाचारक्रियाभिधायकत्वादाचारः, अवश्यक्रियाभिधायकत्वादावश्यकम् , सामायिकक्रियाभिधायकत्वात् सामायिकमित्यादि । तथा तदेव सूत्र निर्देशकवशाजिनवचनमित्युच्यते। तथा नन्दः सं(दस)हिता भद्रबाहुनिमित्तं उत्तराध्ययनं ने) कापिलीयमित्यादि ॥ १५०५ ॥
जध वा णिदिवसा वासवदत्ता तरंगवतियादि । तध णिदेसगवसतो लोए मणुरक्खवातो" त्ति ॥१५०६।।
जध वा गाहा । तथा निर्देशवशाद्वासवदत्ता तरङ्गवतीत्यादि । कचित्तत्रैव ग्रन्थे निर्देष्टी तरङ्गवतीति । निर्देशकवशादपि निर्देशः त(य)था मनुप्रोक्ते ग्रन्थे मनुरित्युपचारः, अक्षपादोक्ते अक्षपाद इत्यादि ॥ १५०६ ॥
तध णिदिवसातो णपुंस(९८-द्वि०)गं णेगमस्स सामइयं ।
थी पुंणपुंसयं या तं चिय णिद्देसयवसातो ॥१५०७।।
तध गाहा । तथेह सामायिकमित्यर्थरूपं रूढितो नपुंसकमङ्गीकृत्य नैगमस्य निर्देस्यवशान्नपुंसकनिर्देशः । अथवा सामायिकवतः स्त्री[]नपुंसकलिङ्गत्वात् तत्परिणामानन्यत्वाच्च सामायिकार्थरूपस्य स्त्रीपुन्नपुंसकलिङ्गत्वम्, 'सतः 'त्रिलिङ्गतामप्यनुमन्यते नैगमः । निर्देष्टुरपि 'त्रिलिङ्गसम्भवान्निदशकवशादपि स्त्रीपुंनपुंसकलिङ्गनिर्देशमनुगम्यते ॥ १५०७ ॥
१° सुओभय हे। २ दुधा वि जं जे । ३ "णियाऽऽयारो को हे। ५ वइयोह को हेत । ५ वाउ ति को हे। ६ तः स्त्री-इति प्रतो ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
