________________
मनःपर्यायज्ञानम् ।
१५३ मणपज्जवणाणं पुण जणमणपरिचिंतितत्थपागडणं । [५३-द्वि०]माणुसखेत्तणिवद्धं गुणपच्चइयं चरित्तवतो ॥७५।।८०६।। पुणसेदो तु विसेसे रूविणिवैधातितुल्लभावे वि ।
इदमोहिण्णाणादो सामिविसेसादिणा भिण्णं ॥८०७॥
मण० गाहा । पुण० गाहा । पुनःशब्दो विशेषणार्थः । इह रूपिनिबन्धक्षायोपशमिकप्रत्यक्षादिसाम्ये सत्यपादमवधिज्ञानात् स्वाम्यादिभेदाद्विशिष्टम् ।।८०६-७॥ यतः
तं संजतस्स सबप्पमायरहितस्स विविधरिद्धिमतो ।
समयक्खेत्तभंतरसण्णिमणोगतपरिणाणं ॥८०८॥ तं० गाहा । यथा सूत्रे "इढिप्पत्तपमत्तसंजय" [ नन्दी सू०३० ] इत्यादि ॥८०८॥
मुणति मणोदव्याई परलोगे सो मणिज्जमाणाई । काले भूतभविस्से पलितासंखेज्जभागम्मि ॥८०९।। दबमणोपज्जाए जाणति पासति य तरंगतेऽणंते ।
तेणावभासिते पुण जाणत्ति बज्झेऽणुमाणेणं ॥८१०॥ मुणति गाहा २ । “तं समासओ चउम्विहं पण्णत्तं तं जहा दव्वओ ४" निन्दी सू ०३२] इत्यादि सूत्रतोऽनुगन्तव्यम् । स च किल मनःपर्यायांस्तद्गतांश्चैव रूपादीन् साक्षाजानांते पश्यति च । बाह्यांस्तु तद्विषयभावापन्नाननुमानतः । कुतः ? मनसो मूर्त्तालम्यनसद्भावात् छमस्थस्य चामूर्तीदर्शनात्, अनन्तप्रदेशिकरकन्धदर्शनापदेशाच्च ।।८०९८१०॥
सो य ईराचक्खुईसणेण पासति जधा सुतण्णाणी । जुत्तं सुते परोक्खे पच्चक्खे ण तु मणोणाणे ॥८११॥
सा य गाहा । स च किलाऽचक्षुईर्शनतः पश्यति श्रुतज्ञानिवत् । आहश्रुतविषयस्य परोक्षत्वादचक्षुईर्शनालम्बनता युक्ता, न तु मनःपर्यायविषयस्य, प्रत्यक्ष-- त्यात् ॥८११॥
जति जुज्जते परोक्खे पचक्खे णणु विसेसतो घडति ।
णाणं जति पञ्चक्खं ण दंसणं तस्स को दोसो ?|८१२॥ , 'सरे त । बद्धा त । णो भणियं त । " "तम्भि' को है । ५ बज्झो त । ६ य किर अच को हे त ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
