________________
१०६
विशेषावश्यकभाष्ये
विशुद्यमानस्ततश्च द्वीन्द्रियादीनामिति । स एवोत्कृष्टः समाप्तश्रुतस्य । मध्ये विमध्यमः पट्स्थानपतितानां प्रायेण केपाश्चित्तुल्योऽपीति । उक्तमक्षरम् ।।४९७-४९८॥ अनक्षरश्रुतमिदानीम् --
अससितं णीससितं णिच्छेदं खासितं [३४-प्र०] च छीतं च । णिस्सिघितमणुसारं अणक्खरं च्छेलियातीयं ॥१९॥४९९।। उससिदादी दचसुतमेत्तमधवा सुतोवयुत्तस्स ।
सव्वो च्चिय वावारो सुतमिह तो किण्ण चेट्टा वि ॥५०॥
ऊससितं गाहा । [ ऊससिदा० गाहा ] इहोच्छ्वसितादिद्रव्यश्रुतविज्ञानोपयुक्तस्यात्मनः सर्वात्मनैकोपयोगत्वात् सर्व एवं व्यापारः श्रुतम् , उच्छ्वसितादयोऽपि श्रुतमिति । आह-ययेवं किं न चेष्टापि श्रुतम् ! उच्यते-किं वा न श्रुतम् ? ननूक्तं तदुपयुक्तस्य सर्व एव व्यापारः श्रुतमिति ॥४९९-५००॥ किन्तु
रूढीय तं सुतं सुन्वति ति चेहा ण सुवति कताइ ।
अधिगमया वण्णा इव जमणुस्सारादयो तेण ॥५०१॥
रूढी० गाहा । इह रूड्याऽन्वर्थतया वा श्रूयत इति श्रुतमुच्छ्वसितादि, न चेप्टा, तदभावात् । अनुस्वारादयस्तु अर्थगमकत्वात् एवं(व) श्रुतमिति ॥५०१॥ संज़िश्रुतमसंजिश्रुतं चेदानीम् ---
सण्णिस्स सुतं जन्तं सण्णिसुतं सो य जस्स सा सँण्णा । होति तिधा कालियहेतुदिडिवातोवदेसेणं ॥५०२॥
सण्णि० गाहा । [संज्ञिनः श्रुतं ] संज़िश्रुतम् , असंज्ञिनः श्रुतमसंज्ञिश्रुतमिति । तत्र संज्ञा अस्यास्तीति संज्ञी। स च कालिकहेतुदृष्टिवादोपदेशात् त्रिविधः ॥५०२।। आह
“जति सण्णासंवन्धेण सण्णिणो तेण सणिणो सव्वे । 'एगेन्दियाण वि अ जं सण्णा दसविधा भणिता ॥५०३।।
जति गाहा । इह यदि संज्ञासम्बन्धात् संज्ञिनो ऽभिप्रेताः, ततः सर्व एव संजिनः, न. नामाऽसंज्ञिनः सन्ति, यतः सर्वजीवानामेकेन्द्रियादीनामपि हि दशाहा‘रादयः संज्ञा पठ्यन्ते ॥५०३॥
"थोवा ण सोभणा वि अजं सा तो णाधिकीरते इधई ।
करिसावणे ण धणवण्ण रूपवं मुत्तिमेत्तणं ॥५०४॥ १ उस्स त । २ निदूढं जे। ३ "याई य को। ४ विष्णु जे त । ५ कोप्रतावियं गाथा ४९९तमगाथायाः पूर्व विद्यते। ६ दारं त । ७ सामण्णा त। ८ चो० जति जे । ९ एगि:को हे। १. आ. थोवा जे ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
