________________
*परिशिष्ट ५ Notable Proverbial Usages And Significant
Subhasitas in The MRA:[ References are to page and line numbers or to verse and quarter nos. ] 1. अज्ञानगोचरेऽर्थे प्राणिनामेकं मौनव्रतमेव परमो बान्धवो वा सुहृद् (वा) विभवो वा
नवाधिको निधि ...1 83,13ff. 2. असन्तमपि गुणसन्तानमावर्णयन् विगुणसार्थस्य किं न भवति धननिधानं धूर्तजनः ।
64,13 ff. 3. उदिते गलितु हि सहिकेये परिपूर्णोऽपि विभाति किं सुधांशुः । 77, vs. 168cd. 4. ऐश्वर्यादिमदावलेपवशतो निन्द्यो दशास्योऽप्यभूत् । 154,14. 5. कथं नाम प्रस्तावापतितं मन्दमतिरपि नोत्तरयति । 154,25. 6. कलयति विषयानपीह सौख्यं रतिपतिरुद्धविशुद्धतत्त्वदृष्टिः ।। ____ कवलितकनको यतः सुवर्ण ध्रुवमवगच्छति मिष्टलेष्टुकादि ॥ 55,vs 116. 7. कषायविषया रिपव उपशमादयस्तु बान्धवाः 97,6. 8. क्वचिदपि पुरुषोज्झिता महेला न भवति सौख्यपदं कदाचिदेव ॥ 110,3-4. 9. गलितपौरुषोऽपि विदलितविमलाचारोऽपि सततमवगम्य गमनप्रवृत्तोऽपि प्रभुः प्रभुरेव, ___नातिक्रमणीयशासनो भवति किन्तु रमणीयशासन एव । 57, 11 ff. 10. गृहवासपाशपरवशान्तःकरणानामपि चतुरचेतसां गृहमेधिनामिदमेव पूजादिकम शिवशर्मणे । • 53, 16 ff. 11. दिवैव नेक्षते घूकः करटो नक्तमेव सः (च) ।
कामातः कोऽपि पापिष्ठो दिवा नक्तं च नेक्षते ॥ 67, vs. 144. 12. दीप प्रज्वलितेऽपि निश्चलशिखे पृष्ठेऽग्रतः पावतो
रत्नालङ्करणे स्फुरत्यति तनौ प्रौढप्रभाभासुरे । इन्दावप्युदिते रवावपि निरस्ताशेषदोषोदये
नैवं क्वापि निवर्तते हतमतेः कामार्त्तदृष्टेस्तमः । 67, vs. 143. 13. दुर्घटमपि घटयति सुघटघटनवद् विकटकपटघटनाभिः ।
विघटयति सुघटमपि कूटघटितवद् दैवमिव दूती ॥ 51, vs. 102. 14. धर्मा यैव च जीवितं न विषयोत्साहाय धर्मः पुन:.... । 42, vs. 90c. 15. न कपटघटनामृजुस्वभावा मनसि मनागपि तद्वतां विदन्ति ।
कलयति हि गति भुजङ्गमानां जगति भुजङ्गम एव तत्त्ववृत्या ॥49. 16. न खलु चन्द्रकान्तमणयोऽप्यन्तर्गतममृतं सुधाकर चन्द्रिका
व्यतिकरमन्तरेण क्वचिदपि प्रकाशयन्ति । 50, 13 ff. 17. निर्वाणपदकारणसमस्तदुर्गतिवारणचरणशुश्रषापरायण विरतिप्रतिचारिकाविहीना दीनायमाना
स्वर्गवसतिः...। 113, 12 ff. 18. प्रतिभादिफलादिप्रभवकाव्यताम्बूलतोऽस्तु मुखरागः ।
परमामोदः सज्जनघमसारपरिग्रहादेव ॥ 4, vs. 9. 19. प्रत्यक्षेण विनेन्दुनेन्दुदृषदां कौतस्कुतः स्याद् रसः । 74, vs. 157.
*परिशिष्ट ५-७ are prepared by Prof. Dr. N. M. Kansara,
.98.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org