________________
इतिहास और परम्परा ]
त्रिपिटकों में निगण्ठ व निगण्ठ नातपुत्त : मूल पालि ५०५
: ११ः लोकसान्त - श्रनन्त
१. अथ खो लोकायतिका ब्राह्मणा येन भगवा तेनुपसङ्कमिसु ; उपसङ्कमित्वा भगवता सद्धि सम्मोदिसु । सम्मोदनीयं कथं सारणीयं वीतिसारेत्वा एकमन्तं निसीदिसु । एकमन्तं निसिन्ना खो ते ब्राह्मणा भगवन्तं एतदवोचुं -
२. “पूरणो, भो गोतम, कस्सपो सब्बञ्नू सब्बदस्सावी अपरिसेसं वाणदस्सनं परिजानाति – 'चरतो च मे तिट्ठतो च सुत्तस्स च जागरस्स च सततं समितं जाणदस्सनं पच्चुपट्ठितं" ति । सो एवमाह - ' अहं अनन्तेन वाणेन अनन्तं लोकं जानं पस्सं विहरामी' ति । अयं पि, भो गोतम, निगण्ठो नाटपुत्त सब्बञ्जू सब्बदस्सावी अपरिसेसं जाणदस्सनं पटिजानाति - 'चरतो च मे तिट्ठतो च सुत्तस्स च जागरस्स च सततं समितं त्राणदस्सनं पच्चुपट्ठितं' ति । सो एवमाह – ' अहं अनन्तेन वाणेन अनन्तं लोकं जानं पस्सं विहरामी' ति । इमेसं, भो गोतम उभिन्नं आणवादनं उभिन्नं अञ्ञमञ्यं विपच्चनीकवादानं को सच्च आह को मुसा " ति ?
३. "अलं, ब्राह्मणा ! तिट्ठतेतं - 'इमेसं उभिन्नं जाणवादानं उभिन्न अञ्ञम विपच्चनीकवादानं को सच्चं आह को मुसा' ति । धम्मं वो, ब्राह्मणा, देसेस्सामि, तं सुणाथ, साधुकं मनसिकरोथ; भासिस्सामी” ति । "एवं भो” ति खो ते ब्राह्मणा भगवतो पच्चस्सोसुं । भगवा एतदवोच'.. ...]
: १२ः aur - जैन श्रावक
एकं समयं भगवा सक्केसु विहरति कपिलवत्थुस्मि निग्रोधारामे । अथ खो वप्पो सक्को निगण्ठसावको येनायस्मा महामोग्गल्लानो तेनुपसङ्कमि ; उपसङ्कमित्वा आयस्मन्तं महामोग्गल्लानं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि । एकमन्तं निसिन्नं खो वप्पं सक्कं निगण्ठसावकं आयस्मा महामोग्गल्लानो एतदवोच—
“इघस्स, वप्प, कायेन संवृतो वाचाय संवतो मनसा संवृतो अविज्जाविरागा विज्जुप्पादा | पस्ससि नो त्वं, वप्प, तं ठानं यतोनिदानं पुरिसं दुक्खवेदनिया आसवा अस्सवेयुं अभिसम्परायं" ति ?
"पस्सामहं, भन्ते, तं ठानं । इधस्स, भन्ते, पुब्बे पापकम्मं कतं अविपक्कविपाकं । ततोनिदानं पुरिसं दुक्खवेदनिया आसवा अस्सवेय्युं अभिसंपराय" ति ।
Jain Education International 2010_05
१. सुत्तपिटके, अंगुत्तरनिकाय पालि, नवक-निपातो, महावग्गो, लोकायतिकसुत्तं, ६-४-७ ; पृ० ६६-६७ ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org