________________
भगवतीचूर्णिः
सव्वट्ठसिद्धे य जहण्णमणुक्कोसा तेत्तीसाया ठितीमेतो याण सव्वेव । एवं णवसु दंडगेसु संवेहो । विसेसो य कंठो । गाहा
८२
"वेमाणिय उसे गमतो णाणेहिं विरहितो णत्थि " । तिण्णिया विसुद्धलेस्सा सणकुमारादिसु तिरिएसेवं भवति । एक्केक्को चउव्वीसा दंडगेण उद्देसतो णेया | २४|| छ || चउवीसतिमं सतं सम्मत्तं छ । ॥ छ ॥
1
कतिविहा संसारसामण्णगा ? पुच्छा | सुहमा बातरा । एतेण एगेंदियरासी गहितो बे. ते. च. पंचिंदियाण असण्णि-सण्णि भेदो | सव्वे विंसतु भेदो । एक्केक्को अपज्जत्तपज्जत्तयत्तेण भित्तो । चोद्दस एक्क्को, जहणुक्कोस । अट्ठावीसं एसो य जोगो भण्णति । 'योजनं युक्ति व योगः' । सामान्यभावरूपं दाकांक्षी । अत्र च कार्मणशरीरं सामान्यं । तदन्तरेण नैव योगशेषयोगे राशिभिः निष्पत्तिः । तेन क्वचिन्निर्लुठितं कार्मणं । सामान्यं निर्देशभाग् भवति । क्वचिच्च तदेव भेदगतं भेदव्यपदेशं प्रतिपद्यते । यथा सामान्योऽग्निः तुष-खादिर - गोमयाग्नित्वं भेदं लभ्यते । एवमयं सूक्ष्मापर्याप्तादियोगो द्रष्टव्यः । अत्र च परिस्पन्दलक्षणा क्रिया जीवस्य पुद्गलसहचरितस्य विद्यते । अल्पबहुत्वेन तद्विभिन्नं ज्ञानरूपं वा द्रव्यक्षेत्र-काल-भाव-प्रभेदकल्पं । तदेतद् अल्प - बहुत्वं स्वामितत्स्थानविशेषादभिधीयते । तत्थ सव्वत्थोवो सुहुमस्स जहण्णस्स अपज्जत्तगस्स जोगो । एसो य विग्गहगतिकम्मइतो ओरालियपढम समयपोग्गलगहणकालो जाव तस्सेव उक्कोसगमेगसमयूणं । एयम्मि ठाणे जीवो वट्टमाणो परमसुहुम किरितो होति । एवं आता उद्धं असंखेज्जगुणो य वड्डति । किरियाविसेसो प्रथमसमयादिबालज्ञानवत् ॥ छ|| अल्पाल्पप्रयत्नादितद्विवर्द्धमानप्रयासमद्वा तत्स्थानप्राप्तजीवद्रव्यक्रिया तत्स्थानभाव्याद्वा । एवं सव्वेसिं अपज्जत्त जहण्णा असंखेज्जा णेज्जा । जाव सत्त पुणो पज्ज (त्त ) गसुहुमस्स बातरस्स य दोण्ह जहण्णतो । एतेसिं चेव अपज्जत्तग उक्कोसगा दोण्ह । एतेसिं चेव पज्जत्तगुक्कोसाते ते य णिव्वाडिया दो बेइंदियादीणं पज्जत्तगाणं जहण्णगा पंच । ततो एतेसिं चेव अपज्जत्तगुक्कोसा पंच । एतेसिं चेव पज्जत्तगुक्कोसा पंच । अट्ठावीस ठाणाणि । दो भंते ! णेरइया अभिण्णे एगम्मि पढमे समए उववण्णा मग्गिज्जंति । उक्क रिसावकरिसेणं समया एव । तत्थेगो कदायि विग्गहगतीए अणाहारगो उववण्णो । अण्णो उज्जुगती अहवा दो वि उज्जुगती दो वि वा वक्कगती, एसो भेदो अभेदो वा, पढमसमतोववत्तीए एवं सिय ते य पुणो चउट्ठाणादिया जति वुद्धिं गच्छंति हाणिं वा जंतीति । कंठं । असंखेज्ज ति भागो थोगो । संखेज्जतिभागो बहू । तथा गुणो वि रूवादिवुड्डीए बहुतमो ।
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org