Agam 25 Prakirnak 02 Atur Pratyakhyan Sutra

SR No.: 002562
Original Sutra Author: Veerbhadra Gani
Author: Kirtiyashsuri
Publisher: Sanmarg Prakashan
Publication Year: 2010
Total Pages: 400
Language: Prakrit, Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, F000, & F020
File Size: 11 MB

Page 30

વ્યાખ્યાકાર મહર્ષિઓનો પરિચય
૨૯
- સર્વવિદ્યામાં તેમની કુશળતા હતી. : એઓ કુશળ અધ્યાપક હતા.
શિષ્યોને તેઓ નિપુણ બનાવતા હતા. . વ્યાકરણ, સાહિત્ય, આગમ, જ્યોતિષ, તર્ક અને વાદવિદ્યામાં તેઓની અદ્ભુત હથોટી હતી. - સર્વત્ર તેમની પ્રતિભા પ્રસિદ્ધ હતી. " જ્ઞાનનો પ્રચંડ પુરુષાર્થ હતો. - નિત્ય અપ્રમત્ત હતા.
સ્મરણ શક્તિ અતુલ હતી. : અનેક વિશદ ગ્રંથના તેઓ રચયિતા હતા. તેમના ગ્રંથો જોતાં ગુરુભાઈ સૂરિજીએ તેમની કરેલી સ્તુતિ સર્વથા સાર્થક છે; એવું સ્પષ્ટપણે જણાઈ આવે છે.
એમનું વિહાર ક્ષેત્ર ગુજરાત, રાજસ્થાન હતું. એમના હાથે જિનપ્રતિમાની અંજનવિધિ થયાના પ્રમાણો પણ મળ્યાં છે.
એમના સમય નિર્ણય અંગે ખાસ સાધન મળતાં નથી. છતાં જે તૂટક સાધનો મળ્યાં છે. તેના આધારે તેમનો જીવનકાળ વિ.સં. ૧૪00 થી ૧૪૭૫ સુધીનો હોવો જોઈએ. તેમને સૂરિપદ વિ.સં. ૧૪૪૨ માં પ્રાપ્ત થયું હતું. એવો આધાર મળે છે. તેમના ગુરુભાઈ પૂ.આ.શ્રી કુલમંડનસૂરિજી મહારાજાની સાથે જ તેમને સૂરિપદે પ્રસ્થાપિત કરાયા હતા એવો ઉલ્લેખ પંચાશક ટીકાની વિ.સં. ૧૪૪૨માં જ લખાયેલ પ્રતિની પ્રશસ્તિમાંથી પ્રાપ્ત થયો છે.
એમણે વિવિધ ગ્રંથોની સંરચના કરી હતી. તેમાંના કેટલાકનો સંક્ષિપ્ત પરિચય આ મુજબ છે. ૧-કલ્પાંતર્વાચ્ય : (રચના વિ.સં. ૧૪૫૭) આ ગ્રંથમાં પર્યુષણ પર્વના મહિમાનું નિરૂપણ છે. કલ્પ શ્રવણની વિધિ અને વિવિધ કથાઓ આપવા ઉપરાંત અનેક વિષયો ઉપર ચર્ચા અને નિર્ણય કરેલા છે.
૨-જિયારત્ન સમુચ્ચય : (રચના વિ.સં. ૧૪૬૭) કલિકાલ સર્વજ્ઞ પૂ. શ્રી હેમચંદ્રસૂરિજી મહારાજાના શબ્દાનુશાસનના આધારે ધાતુઓનું વિભાગીકરણ કરીને આ ગ્રંથ બનાવેલ છે. બધા કાળના ધાતુઓના રૂપોના પ્રયોગો તેમજ ઉદાહરણો આપ્યાં છે. આમાં શ્રી સુધર્માસ્વામીજીથી લઈ નિજ ગુરુદેવ સુધીનો પર્યક્રમ પ્રશસ્તિમાં અપાયો છે. આ ગ્રંથ મુદ્રિત છે.
૩-ચતુર શરણાદિ પ્રકીર્ણ-અવસૂરિ : ચતુ શરણ, આતુર પ્રત્યાખ્યાન, સંસ્મારક અને ભક્ત પરિજ્ઞા આ ચારે પ્રકીર્ણકો પર વિષમપદ ટિપ્પણ અપર નામ અવચૂરીની રચના તેમણે કરી છે. એમાંની જ પ્રથમ અવચૂરી આ સાથે પ્રગટ થઈ રહી છે. આનો રચના સંવત મળતો નથી.
૪-કર્મગ્રંથ અવચૂરી : (રચના વિ.સં. ૧૪૫૯) તપાગચ્છના દ્વિતીય પટ્ટાલંકાર પૂ.આ શ્રી દેવેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ નવ્ય પાંચ કર્મગ્રંથો બનાવ્યા હતા. તો પૂ.આ.શ્રી ચંદ્રર્ષિગણિ

Translation AI Generated

## Introduction to the Learned Maharshis

**29**

- They were skilled in all knowledge: They were skilled teachers.
- They made their disciples proficient. They had an amazing mastery of grammar, literature, scriptures, astrology, logic, and debate. - Their brilliance was known everywhere. "There was a tremendous pursuit of knowledge. - They were always diligent.
- Their memory was unparalleled: They were the authors of many detailed texts. Looking at their texts, the praise given to them by Guru Bhai Suriji is completely justified; this is clearly evident.

Their area of activity was Gujarat and Rajasthan. There is also evidence of them performing the Anjanvidhi (consecration) of Jain statues.

There is no specific evidence available to determine their time period. However, based on the fragmented evidence available, their lifespan should be from VS 1400 to 1475. It is believed that they attained Suri-pad in VS 1442. This evidence is found in the praise of the VS 1442 edition of the Panchashaktika commentary, which mentions that they were initiated into Suri-pad along with their Guru Bhai, Pujya Shri Kulmandan Suriji Maharaj.

They composed various texts. Here is a brief introduction to some of them:

1. **Kalpantarvachya:** (Composed in VS 1457) This text describes the glory of the Paryushana festival. In addition to giving the rituals of Kalp Shravan and various stories, it also discusses and decides on many topics.

2. **Jiyaratna Samucchya:** (Composed in VS 1467) Based on the Shabdanusasan of the Kalikaal Sarvagya Pujya Shri Hemchandra Suriji Maharaj, this text was created by classifying the verbs. It gives examples and uses of the forms of verbs from all periods. It also includes praise for the lineage from Shri Sudharmaswami to their own Gurudev. This text is printed.

3. **Chatur Sharan Adi Prakirna-Avasuri:** They composed the Avasuri named "Vishampad Tippani" on the four Prakirnas: Chatur Sharan, Atur Pratyakhyan, Samsmarak, and Bhakta Parijna. The first Avasuri among them is being published here. The year of its composition is not available.

4. **Karmagranth Avasuri:** (Composed in VS 1459) Pujya Shri Devendrasuriswarji Maharaj, the second Pattalankar of the Tapa Gachchha, had created five new Karmagranths. Then Pujya Shri Chandrarshigani...