Page Text
________________
३५
[तृतीयः सर्गः]
महोपाध्यायश्रीमेघविजयविरचितं एवं विभुं पुण्यविभूतिमत्रा-ऽनुभूय मध्येमरुदेशमाप्तम् । क्षिप्ता इवेन्दोः सरुचोऽधितीरं शिष्या गुणौघैरभिजग्मुरीशम् ॥ १३८ ॥ तदेव देवाजलदातिवृष्ट्या मरुनदीमातृकतां जगाहे ।। क्षिप्ता इवेन्दोः सरुचोऽधितीरं हंसावलीराकलयन्नतोऽगात् ॥ १३९॥ प्रतिस्थलं धन्वनि धन्वभृद्भिर्भूपैः स सम्मान्य कृतप्रवेशः। संवर्द्धितः पौरकनीविमुक्ता मुक्तावलीराकलयाञ्चकार । १४०॥ साटोपमूर्वीमनिशं नदन्तो धर्मोपदेशेषु मरौ विहृत्य । पवित्रयन्तः कतिचित् समान्ते जग्मुर्गणीन्द्रा गिरिमेदपाटम् ॥ १४१॥ आदाय सिन्धोजर्लदा धरित्री यैः प्लावयिष्यन्ति समन्ततोऽमी। तदम्भसां सञ्चयपात्रभूते व्यालोकयत् ते सरसी वशी सः ॥ १४२ ॥ 10 समीयुषः सङ्घजनस्य यानि लानैर्मिथः सङ्घटनाच्युतानि ।। तान्येकदेशान्निभृतं पयोधे_न्त्यैव रत्नानि समाश्रयंस्ते ॥ १४३ ॥ तटेष्वटद्वारणवाजिराजि स्त्रीसौरभेयीजलविम्बितानि । तान्येकदेशान्निभृतं पयोधेः साम्यं सरस्योः प्रकटं विचक्रुः ॥ १४४ ॥ श्रीमजगत्सिहमहीमहेन्द्र-विवन्दिषाभ्यागमने गजेन्द्रान् । सूरिमदैः सिक्तभुवोऽङ्गभाजः सोऽम्भांसि मेघान् पिबतो ददर्श ॥ १४५॥ उद्धृत्य मेधैस्तत एव तोयमहाय भूमिः परिपूर्यते स्म । सुखादुता स्यात् कथमन्यथाऽस्मिन्-अम्भोधराम्भोनिवहे विहेतुः ॥ १४६ ॥ शास्त्रैदृढीकृत्य दयासमर्थ-मर्थ मुनीन्द्ररिव सम्प्रणीताः। तथा कथास्तस्य नृपस्य वश्यक्रियासु निष्ठाः सहसोपदिष्टाः ॥ १४७॥ 20
आनायनिक्षेपनिषेधमत्र सन्धाय सूरेरुपदेशरूपात् ।। १ 'क्षिप्ता इवेन्दोः' गुणौ धैः क्षिप्ताः प्रेरिता इव इन्दोः चन्द्र- ५ 'कदेशान्' एकदा समकालम् , ईशान् गुरून् सम्मुखागतस्य शाखीयोपाध्यायादेः शिष्याः
संघस्य । ईशान्' इति [समीयुषः] इत्यस्य क्वसुप्रत्ययस्य कर्म । __ 'सरुचः' रुचिशाखीयमुनियुक्ताः
६ 'निभृतम् निभृतं निश्चितं यथा स्यात् तथा । निभृतं ____ 'अघितीरम्' समीपम् । अधिकं तीर्यते अनेन अधितीरो राशीभवनं वा। गुरुस्तं वा।
७'ते' ते द्वे सरसी कर्मभूते रत्नानि समाश्रयन् २ 'हंसाव-' द्वितीयकाव्येऽपि हंसावलीः हंसशाखीयमुनीनां ८ 'सरस्योः' पीछोला-उदयसागरयोः तडागयोः । श्रेणी: पश्यन् । 'क्षिप्ताः' इत्यादि प्राग्वत् ।
९ 'इव संप्र-' इवशब्दोऽत्र भिन्नक्रमः-संप्रणीता इव नवाः ३ 'साटोपमू-' साडम्बरं भुवम् । ४ 'गिरिमेद-' गिरिभिः उपलक्षितः मेदपाटदेशः-मध्यपद- १० 'आनाय- "आनायो मत्स्यबन्धनम्"। लोपसमासः ।
११'-उपदेश-' प्रशस्तोपदेशात् ।
____15
कृता इव ।
1 मा० तृ० स० श्लो० ७३ तृतीयः पादः तृतीयतया । माघे 'स रुचोऽधिवेलम्' इति पृथक् पृथक् ।
2 पूर्ववत् । 3 मा० तृ० स० श्लो० ७३ चतुर्थः पादः चतुर्थतया । 4 मा० तृ० स० श्लो०७४ प्रथमः पादः प्रथमतया । 5 मा० तृ० स० श्लो. ७४ द्वितीयः पादः द्वितीयतया।
6 मा० तृ० स० श्लो० ७४ तृतीयः पादः तृतीयतया । 7 पूर्ववत् । 8 मा० तृ० स० श्लो० ७४ चतुर्थः पादः चतुर्थतया ।
9 मा० तृ० स० श्लोक ७५ प्रथमः पादः प्रथमतया । माघे 'उद्धृत्य' इति । 10 मा० तृ० स० श्लो० ७५ द्वितीयः पादः द्वितीयतया ।
| SR No. | 002517 |
| Book Title | Devananda Mahakavya |
| Original Sutra Author | Meghvijay |
| Author | Bechardas Doshi |
| Publisher | ZZZ Unknown |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 112 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 8 MB |