________________
१३९०
सनियुक्ति-लघुभाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ संज्ञाप्यप्रकृते सूत्रम् १३ त्ति । कलाएण ते कुंडले घेतुं अन्ने सुवन्नरीरियामया काउं दिण्णा, भणिओ अ-जणो भणिहिह-कलाएण मुट्ठो वराओ, न य ते पत्तिजियव्वं । 'एवं' पडिवजित्ता निग्गओ। लोगो जो जो पासइ सो सो भणइ-सुंदरा रीरिया । सो भणइ-सोवन्निया एए, तुब्मे विसेसं न माणह ।। ५२२७ ॥ किञ्च
जो इत्थं भूतत्थो, तमहं जाणे कलायमामो य ।
बुग्गाहितो न जाणति, हितएहिं हितं पि भण्णंतो ॥ ५२२८ ॥ योऽत्र कोऽपि 'भूतार्थः' परमार्थः तमहं जाने कलादमामकश्च जानाति । एवमसौ तेन सुवर्णकारेण व्युद्राहितो हितैः पुरुषैः हितमपि भण्यमानो न जानाति । ईदृशा व्युट्टाहणामूढा
मन्तव्याः । अज्ञानमूढादयस्तु सुगमत्वाद् भाष्यकृता न व्याख्याताः, अत एवास्माभिद्वारगा10थायामेव व्याख्याता इति ॥ ५२२८ ॥ अथैषां मध्ये के मूढाः ? के वा व्युद्राहिताः ? इति दर्शयन्नाह
रायकुमारो वणितो, एते मूढा कुला य ते दो वि ।
बुग्गाहिया य दीवे, सेलंधल-भच्चए चेव ॥ ५२२९ ।। यो राजकुमारो मातृप्रतिसेवकः, यश्च वणिग् घटिकावोद्राख्यः, ये च 'ते' सेनापति-मह15 परसत्के द्वे अपि कुले, एते मूढा मन्तव्याः । यस्तु द्वीपजातः, यश्च पञ्चशैलसुवर्णकारः, ये
चान्धाः, यश्च 'भचकः' सुवर्णकारभागिनेयः, उपलक्षणत्वाद् ये च भारतादिकुशास्त्रश्रुतिभाविता अज्ञानमूढाः, एते व्युह्नाहिता मन्तव्याः ॥ ५२२९ ॥ अथैषां मध्ये के प्रवाजयितुं योग्याः ? के वा न ? इत्याह
मोत्तूण वेदमूह, अप्पडिसिद्धा उ सेसका मूढा । 20
वुग्गाहिता य दुट्ठा, पडिसिद्धा कारणं मोत्तुं ॥ ५२३० ।। ___ वेदमूढ़ मुक्त्वा ये 'शेषाः' द्रव्य-क्षेत्रमूढादयस्तेऽप्रतिषिद्धाः, प्रवाजयितुं कल्पन्त इत्यर्थः । ये तु व्युद्राहिताः 'दुष्टाश्च' कषायदुष्टादयस्ते कारणं मुक्त्वा प्रतिषिद्धाः, कारणे तु कल्पन्त इति भावः ॥ ५२३० ॥ किमर्थमेते प्रतिषिद्धाः ? इत्याह
जं तेहिं अभिग्गहियं, आमरणंताए तं न मुंचंति । 28 सम्मत्तं पि ण लग्गति, तेसिं कत्तो चरित्तगुणा ॥ ५२३१ ॥
यत् 'तैः' व्युद्ाहितादिभिः किमपि शाक्यादिदर्शनम् अन्यद्वा भारतादिकं मिथ्याश्रुतम् • 'अभिगृहीतम्' आभिमुख्येनोपादेयतया खीकृतं तद् आमरणान्तं न मुञ्चन्ति । अत एवैतेषां सभ्यत्वमपि न लगति, कुतश्चारित्रगुणाः ? इति ॥ ५२३१ ॥ कथं पुनरमीषां सम्यक्त्वमपि न लगति ? इत्याह
सोय-सुय-घोररणमुह-दारभरण-पेयकिञ्चमइएसु ।
सग्गेसु देवपूयण-चिरजीवण-दाणदिवेसु ॥ ५२३२॥ १°त्र-काल-गणना-सादृश्यमूढा कां ॥ २ लन्भति तामा० ॥ ३ 'आमरणान्ततया' मरणलक्षणमन्तं यावद् न मु कां•॥
30
-
-
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org