________________
5
१५२
लघीयस्त्रयस्य
[ पृ० २३. पं० ६
ववहारे, उज्जुसूए, सट्टे, समभिरूढे, एवंभूए ।" [स्थाना० ७ १९] अनुयोग० १३६ । “नैगमसंप्रहव्यवहारर्जु सूत्रशब्दसंमभिरूढैवम्भूताः नयाः ।" [ तत्त्वार्थंसू० १ ३३ ] " नेगमसंग्रहववहा रुज्जुसु होई बोधव्वे । स य समभिरूढे एवंभूए य मूलनया ।" [आव० नि० गा० ७५४ ] " नैगमसंग्रहव्यवहारर्जु सूत्रशब्दा नयाः । आद्यशब्दौ द्वित्रिभेदौ ।” [ तत्त्वार्थाधि० १ ३४, ३५ ]
सिद्धसेन दिवाकरास्तु षड् नयान् स्वीकुर्वन्ति, तन्मतानुसारेण नैगमस्य संग्रहव्यवहारयोरन्तर्भावात् । ( सन्मति ० ११४,५ )
पृ० २३. पं० ६. 'व्यतिरेकः ' - तुलना - " अर्थान्तरगतो विसदृशपरिणामो व्यतिरेको गोमहिषादिवत् ।” [ परीक्षामु० ४।९ ]
पृ० २३. पं० १६. ' ततस्तीर्थंकर' - तुलना - " तित्थय रवयण संगह विसेसपत्था10 रमूलवागरणी । दव्वदिओ य पज्जवरणओ य सेसा वियप्पासिं ॥ [ सन्मति ० गा० १।३ ] पृ० २३. पं० १८. 'न नैगमस्य प्रमाणता' - तुलना-तत्त्वार्थश्लो० पृ० २६९ । पृ० २४. पं० ६. 'व्यवहारानु' - " व्यवहारानुकूल्ये न ” [ तत्त्वार्थश्लो० पृ०२७१] तुलना - " प्रामाण्यं व्यवहारेण ।” [ प्रमाणवा० ३।५ ]
"
पृ० २४. पं० २३. 'चत्वारोऽर्थ' - तुलना - " चत्वारोऽर्थाश्रयाः शेषास्त्रयं शब्दतः । "
15 [सिद्धिवि० पृ० ५१७ B.] राजवा० ५० १८६ । “अत्थपवरं सद्दोवसज्जणं वत्थुमुज्जुसुत्तता । सद्वृष्पहारणमत्थोवसज्जरणं सेसया विंति ॥” [ विशेषा० गा० २७५३ ] प्रमाणनय० ७।४४,४५ । जैनतर्कभा० पृ० २३ । नयप्रदीप पृ० १०४ B. “ तत्रर्जुसूत्रपर्यन्ताश्चत्वारोऽर्थनया मताः । त्रयः शब्दनयाः शेषाः शब्दवाच्यार्थगोचराः ॥” [ नयविव० पृ० २६२ ]
उद्धृतमिदम् "जीवाद्यर्थविनिश्चयात् ।" [आव० नि० मलय० पृ० ३८१B.] सूत्रकृतांग
20 टी० पृ० ३२६A.
पृ० २५. पं० २६. 'न्यास : ' - " विस्तरेण लक्षरणतो विधानतश्चाधिगमार्थं न्यासो निक्षेपः ।" [ तत्त्वार्थाधि० भा० १५ ] “णिच्छए गिराए खिवदित्ति क्खेिवो । सो वि छव्विहो णामट्ठवरणादव्वखेत्तभावमंगलमिदि ।” [ धवलाटी० सत्प्ररू० ]
पृ० २५. पं० २६. 'चतुर्धा' - " जत्थ य जं जाणेज्जा निक्खेवं निक्खिवे निरवसेसं । 25 जत्थवि अ न जाणेज्जा चक्कगं निक्खिवे तत्थ || आवस्सयं चव्विहं परान्ते । तं जहानामावस्यं ठवणावस्सयं दव्वावस्सयं भावावस्सयं ।" [ अनु० सू० ८] "नामस्थापनाद्रव्यभावतस्तन्न्यासः ।" [ तत्त्वार्थसू० १४ ]
मूलाचारे षडावश्यकाधिकारे ( गा० १७ ) सामायिकस्य निक्षेपः नामस्थापनाद्रव्यक्षेत्रकालभावैः षडूविध उक्तः । आवश्यक निर्युक्तौ ( गा० १२९ ) नामस्थापनाद्रव्य क्षेत्रकालव30 चनभावविकल्पात् सप्तविधो निक्षेपः प्ररूपितः ।
पृ० २६. पं० १. 'नाम' - " नाम संज्ञाकर्म इत्यनर्थानन्तरम् ।” [ तत्त्वार्थधि० भा० १।५ ] “अतद्गुणे वस्तुनि संव्यवहारार्थं पुरुषाकारान्नियुज्यमानं संज्ञाकर्म नाम ।” [ सर्वार्थसि० १।५ ] राजवा० पृ० २० | तत्त्वार्थश्लो० पृ० ९८ । “पज्जायाणभिधेयं मित्थे तयत्थनिरवेक्खं । जाइच्छित्रं च नामं जावदव्वं च पाए ।" [ विशेषा० गा० २५ ] जैनतर्कभा० 35 पृ० २५ । “अत्ताभिप्पायकया सन्ना चेयणमचेयणे वा वि । ठवरणादी निरविक्खा केवल सन्ना उ नामिंदो ।" [ वृहत्कल्पभा० गा० ११ ] " तत्थ खाममंगलं खामणिमित्तंतरणिरवेक्खा मंगलसण्णा । तत्थ णिमित्तं चउव्विहं जाइ दव्व गुण किरिया चेदि ।" [ धवलाटी० सत्प्ररू० ]
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org