Vinay Sutra And Auto Comentary On Same

SR No.: 002451
Original Sutra Author: N/A
Author: P V Bapat, V V Gokhale
Publisher: Kashi Prasad Jayaswal Research Institute
Total Pages: 134
Language: Sanskrit, Hindi, English
Classification: Book_Devnagari
File Size: 13 MB

Page 92

१ प्रव्रज्यावस्तु
[चीवरसेवकत्वेन वा] अल्पोत्सुकं अकुर्वतो नास्ति दोषः ॥ (४७५) कल्पिकीकरण - श्रल्पहरितापादान - पुष्पफलोच्चय-दंतकाष्ठोपसंहाराद्यपि श्रमणोद्देशे ॥ निश्रयं प्रति करणीयमिति अर्थात् गतिः । पूर्वोक्तं च सर्वं इति 'अपि' - शब्दात् । संघेऽपि व्यापरणीयतायां अस्यैतत्करणीयमिति अनुसाराद् गन्तव्यम् ।। ( ४७६) श्रर्गडक-प्राकोटनेन अभ्यंतरस्थं बोधयेत् ॥ निश्रयं अन्यं च भिक्षुम् । सर्वाधिकारिकः एष विधिः ॥ (४७७) शनैः एतद् || अर्गडकाकोटनम् ॥ (४७८) नाति वेलम् ॥ इति न मुहुर्मुहुः अर्गंडकं आकोटयेदित्यर्थः । न त्वेनं विध्येत् ॥ ( ४७९) एन नातिवेगेन प्रपीडयेत् ॥ एनं अर्गडकं कवाटद्वितीयसंज्ञं नातिवेगेन क्षिपेदित्यर्थः ॥ (४८०) श[Plate III.6a]'नः सप्रजानन् प्राप्रविशेत् निष्क्रामेच्च असंघर्षणेन द्वारशाखे ॥ यथा अनयोः धृष्टिः न भवति तथा इत्यर्थः । (४८१) सत्कुर्यादनम् ॥ [ एन मिति ] निश्रयम् । अन्तराले निश्रय-निश्रिताधिकारस्य अविच्छिन्नत्वात् एनं शब्दो निश्रयपरामर्शार्थः ।। (४८२) प्रालीयेत ॥ एनमित्यनुषङ्गः, संश्लिष्टेन निश्रयस्य विहर्तव्यम्, न दूरीभवितव्यमित्यर्थः ॥ (४८३) न तद्विरुद्धमिति ॥ आलीयेत इत्यनुबन्धः । निश्रयविरुद्धस्य न उपश्लिष्यात् इत्यथः ।। (४८४) अपत्रपेत प्रतः । अतः इति निश्रयात् । यावदुक्त ं भवति – सलज्जेनास्य भवितव्यमिति । ( ४८५) दक्षोऽस्य कृत्ये स्यात् ॥ दक्षोऽनलसः, अस्य निश्रयस्य ॥ (४८६) सत्कृत्यकारी ॥ यदस्य करणीयं तत्सकृत्य कर्तव्यमित्यर्थः ॥ (४८७) प्रासादिकप्रस्थानः ॥ प्रासादिकेन अभिक्रमादिना युक्तः ॥ (४८८) होमान् सगौरवः । यद्यपि ह्रीविशेषो गौरवं, तथापि नेतच्छब्दादस्य गतिः इत्यस्य ग्रहणम् । प्रसर- संकोचो ह्रीः ॥ (४८९) सप्रतीश इति । परायत्ततासंवेदनरूपो अपत्राप्यविशेषः सप्रतीशता ॥ (४९०) नोचचित्तः ॥ नितमानः ॥ (४९१) संप्रजानन् ग्रहापयन् स्वकार्यम् || ध्यानाध्ययनादिकम् |[ ( ४९२) किं- कुशलगवेषी कृत्ये वा ॥ एतद्गत- निश्रयग्रहणाऽपृच्छता परिवारदानादौ च अन्यत्र वा निश्रितेन किंकुशलगवेषिणा भवितव्यं, न लोकयात्रापरेण एतत्कर्तव्यं इत्यर्थः ॥ (४९३) विक्रियां" ] प्रपद्यमानं निवारयेत् ।। यद्यसौ निश्रयः कांचिद्विक्रियामापद्येत, स निश्रितेन वारयित्तव्यः ॥ ( ४९४ ) प्रवृद्धौ कुशले अन्यत्र तत्करे समर्पणां याचेत ॥ यदि अस्य निश्रितस्य तस्मिन्निश्रये कुशले न वृद्धिर्भवति, ततोऽसौ एनं अन्यस्मिन् कुशलवृद्धिकरे निश्रये समर्पणां याचेत ॥ सोऽपि एनं प्रश्नादिना - ( ४९५ ) निर्ज्ञाय निश्रयार्हे अर्पयेत् ।। [ततोऽपि ? 27] " परं निश्रयेण निश्रितस्य करणीयम् — ॥ (४९६४९७-४९८) पापमित्रात् वारणम् ।। कुशले नियोगः । तदुपसंहारः ।। कुशलोपसंहारः इत्यर्थः ।। (४९९ ) [ व्युत्था ] पनायां श्रापत्तेः श्रानुलोमिके जीवित परिष्कार