________________
( २ ) ललितमृदुलदलैः पद्यप्रसूनैस्तथा निबद्धा यथा सुकुमारमतयोऽपि भिषज अष्टांगप्रविभक्तस्य आयुर्वेदस्य रहस्यमनायासेनैवाधिगन्तुं पारयेयुः । अष्टांगमायुर्वेद सङ्क्षिप्य चिकित्साकलिकायां सन्निवेशयन्नयं ग्रन्थकारः
" कलशेः जलधिः समर्पितः” इतीमा लोकोक्तिं स्मारयति सादरम् । ... अपि च ग्रन्थेऽस्मिन् विबुधवृन्दैरप्यतिदुर्बोध्यस्य विधातुतत्वस्य व्याख्यानावसरे श्रीमता ग्रन्थकृता एतादृक् पाण्डित्यं प्रकटितम्-यदेकस्मिन्नेवातिसरले (३४ पृष्ठस्थे " चेष्टाचेतनयोः” इत्यस्मिन् ) पद्ये त्रयाणामेव धातूनां लक्षणं वर्णितम्। ..
श्रीमता ग्रन्थकारतनूभुवा चन्द्रटाचार्येण प्रणीता एतद्ग्रन्थस्य व्याख्यापि अनुपमैवेति नात्यतिशयोक्तिः । अपिचास्यां व्याख्यायां मूलार्थप्रस्फोटनाय अनेन . कियान्परिश्रमः कृत इति “दोष-प्रदेश-बलकाल-विकार-सत्व-" इत्यस्य पद्यस्य (अष्टादशपृष्ठात्मकेनैव) व्याख्यानेन स्पष्टीक्रियते।
अस्य सव्याख्यस्य ग्रन्थस्य सम्पादने संशोधने च मत्प्रधानान्तेवासिना श्रीसदानन्दशास्त्रिणा प्राणाचार्येण यद् दक्षिणहस्तायितम्, यच्च मच्छिप्यान्यतमेन श्रीजयदेव विद्यालंकारेण परिमलाव्याख्यानिर्माणे तथा श्रीमता सोमकीर्तिना विद्यालंकारेण हस्तलिखितपुस्तक प्रतिलिपिकरणे महान् प्रयत्नःकृत इति इमे लयोऽपि शिष्या आशीभिरभिनन्द्यन्ते मया । एवंभूतग्रन्थरत्नस्य मुद्रणेन चेगारतीयभिषजां परितोषः स्यात्तर्हि आत्मनः परिश्रमं सफलमाकलयिष्यामि।
इति निवेदयति
भिषजां वशंवदः कविराज नरेन्द्रनाथ मित्रः