________________
तथाहि साध्यतावच्छेदकतात्वावच्छिन्न प्रतियोगिताक पर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकं यद् रूपं प्रकृते वह्नित्वगतैकत्वम्, तत्र रूपवृत्तिः महानसीय वक़्यभावीय प्रतियोगिता पूर्वोक्त सम्बन्धेन विवक्षिता । तत्र स्वं - महानसीय वढ्यभावीय प्रतियोगिता, तादृशीप्रतियोगितानिरूपितावच्छेदकता - वह्नित्व वृत्तित्वविशिष्टनिष्ठावच्छेदकता, तादृशावच्छेदकतात्वावच्छिन्न प्रतियोगिताक पर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकं रूपमपि वह्नित्वगतैकत्वमेव ।
अतः रूपवृत्ति प्रतियोगिताकाभावपदेन महानसीयवन्यभावोऽपि धर्तुं शक्यते । तदभावाधिकरणीभूत पर्वतादिनिरूपितवृत्तितैव धूमे सत्त्वात्, वृत्तित्वाभावस्याभावादव्याप्तिः ।
શશીશીલા (૮૮) આ પ્રમાણેનું લક્ષણ કરવા છતાં પણ જે અવ્યાપ્તિને દૂર કરવા માટે પતિ ઘટિત કલ્પ સ્વીકાર્યો છે ત્યાં જ અવ્યાપ્તિ લાગી જશે. કેમકે માનસીયવડ્યભાવીયપ્રતિયોગિતાથી નિરુપિત જે અવચ્છેદકતા તે અવચ્છેદકતાત્વધર્મથી યુક્ત હોવાથી જો કે બંનેમાં રહેશે. તો પણ વહ્નિત્વ વૃત્તિત્વ વિશિષ્ટ નિષ્ઠાવચ્છેદકતાત્વ રુપ ધર્મથી યુકત અવચ્છેદકતા કેવલ વતિત્વ માત્રમાં રહેશે. આ અવચ્છેદકતાનો અનુયોગિ-વતિત્વ બનશે અનુયોગિતાવચ્છેદકવતિત્વ ગત એકત્વ બનશે. સાધ્યતાવચ્છેદકતાવાવચ્છિન્ન પ્રતિયોગિતાક પર્યાનુયોગિતાવચ્છેદક જે રુપ તે પણ વહ્નિત્વ ગત એકત્વમાં રહેશે. અાથી રુપવૃત્તિ પ્રતિયોગિતા-મહાનસીય વચમાવીય પ્રતિયોગિતા થઈ જશે. આવો અભાવ માનસીય વચભાવ, તાધિકરણ-પર્વતાદિ, તત્રિરૂપિત વૃત્તિતા જ ધૂમમાં જશે. વૃત્તિત્વાભાવ ધૂમમાં ન જતાં અવ્યાતિ લાગી જશે.
(૪૨).
