________________
શશીશીલા
(૫૧) તમે સાધ્યતાવચ્છેદકતાવચ્છેદક સંબંધાવચ્છિન્નનો પરિષ્કાર જે પ્રમાણે કર્યો છે તે વિસ્તૃત પરિષ્કાર છે. પૂર્વમાં જે સ્યાને અવ્યાપ્તિ આવતી હતી તેને દૂર કરવા માટે તો માત્ર વિશેષણ हस पर समर्थ छे. विशेषण हस अर्थात् (साध्यतावच्छेदकता निरूपित संसर्गतावच्छेदकता पर्याप्त्यधिकरण धर्मावच्छिन्नत्वम्).
આ લક્ષણ દ્વારા જ અવ્યાપ્તિ દૂર યઈ શકતી હોય તો વિશેષ્ય દલનું ઉપાદાન વ્યર્થ જશે અને વ્યર્થ વિશેષણથી ઘટિત લક્ષણ પણ દોષ યુક્ત બનતાં તે ત્યાજ્ય જ બનવાનું છે. गूढामृतलीला
(५२) यदि भवद्भिः साध्यतावच्छेदकतावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नत्वपरिष्कारे साध्यतावच्छेदकतानिरूपितसंसर्गतावच्छेदकता पर्याप्त्यधिकरणधर्मावच्छिन्नत्वे सति साध्यतावच्छेदकता निरूपित संसर्गतावच्छेदके तरानवच्छिन्ना या संसर्गता तन्निरूपकत्वमित्यस्मिन् परिष्कारघटकविशेष्यदलोपादानं न क्रियते तदा पर्वतो हिमान धूमादित्यत्रैवाव्याप्तिः सम्भवति ।
तथा हि साध्यो वह्निः, साध्याभावः महानसीय वन्यनुयोगिक समवायसम्बन्धावच्छिन्न वहित्व विशिष्टाभावः । अस्यां महानसीय वन्यनुयोगिकसमवाय निष्ठ संसर्गतायां साध्यतावच्छेदकतानिरूपितसंसर्गतावच्छेदकतापर्याप्त्यधिकरणधर्मावच्छिन्नत्वं वर्तते ।
तथाहि साध्यतावच्छेदकता निरूपित संसर्गता - समवाय निष्ठा संसर्गता, संसर्गताया अवच्छेदकम् - समवायत्वम्, पर्याप्ति सम्बन्धेनावच्छेदकता - समवायत्वे वर्तते । तथा च साध्यतावच्छेदकता निरूपित संसर्गतावच्छेदकता पर्याप्त्यधिकरणीभूत धर्मः समवायत्वम् तद्धर्मावच्छिन्ना संसर्गता " अधिकं प्रविष्टं न तु तद्धानिकरं" इति रीत्या महानसीयवन्यनुयोगिकसमवाय निष्ठा संसर्गता । तादृशसंसर्गताकावच्छेदकताकप्रतियोगिताकाभावः - महानसीयवन्यनुयोगिक समवायेन वह्नित्व
(७६)
-