________________
( ૨૨ ) || શ્રીનવતત્ત્વપરિશિષ્ટમ. નં. ૬ (૨) II
तसा थावरा य || अहवा संववहारिआ असंववहारिआ य ॥ तत्थ जे अणाइकालाओ आरम्भ मुहुमनिगोएसुं चिअ चिट्ठति न कयाइ तसाइभावं पत्ता ते असंववहारिआ || जे पुण सुहमनिगोए हिंतो निग्गया सेसजीवेसु उप्पन्ना ते संववहारिआ । ते अ पुणोऽवि सुहुमनिगोअत्तं पत्तावि संववहारिअ चिअ भण्णंति ॥ तिविहा थीपुंनपुंसगवेअभेएणं || संजयअसंजय संजया संजय भेएण वा ॥ भव्वाभव्वजा भव्वविगप्पेण वा । तत्थ भव्वा सिद्धिगजोग्गा, इअरे अभव्वा, जाइभव्वा पुण ते जे जाईए भव्वा न उण कयावि सिज्झिનિંતિ । મનિગ શ્— સામગિયાવાઓ, વવદારિગામિત્રવ્પવૈસાખો | મન્ત્રાવિ તે ગળતા, ને સિદ્ધિમુદ્દે ન પાવૃત્તિ ।। ? || चडव्हिा नारयाइगइचक्कभावओ ॥ पंचविहा इगदु तिच उपंचिंदिअत्तेणं" ॥ छव्विहा पुढवी आउतेउवा उवणप्फइतस काय कप्पणाए ' ॥
HT
એક પ્રકારના ( લેખાય ). ૧. એ પ્રકારના ત્રસ અને સ્થાવર અથવા સવ્યવહારિક અને અસ વ્યવહારિક તેમાં જે અનાદિકાળથી સૂક્ષ્મ નિગેાદમાંજ રહેલા છે, કદાપિ ત્રસાદિક ભાવને પામ્યાજ નથી તે અસંગ્વારિક જાણવા અને જે જીવો સનાદમાંથી નીકળી શેષ જવામાં ( જીવયેાનિમાં ) ઉત્પન્ન થાય તે સંવ્યવહારિક તે સુંવ્યવહારિક જીવે ફરી પણ સૂક્ષ્મ નિર્ગાદપણાને પામે તે પણ તે સંવ્યવહારિક જ કહેવાય છે. ૨. ત્રણ પ્રકારના જીવો સ્ત્રી, પુરૂષ અને નપુંસક ભેદે કરી અથવા વિરતિ, અવિરતિ અને દેશિવરાત ભેદે કરી અથવા ભવ્ય, અભવ્ય અને જાતિભવ્ય ભેદે કરીને જાણવા. તેમાં મે વહેલા સિદ્ધિ ગતિ પામવા યેાગ્ય હાય તે ભવ્ય, તેથી વિપરીત હોય તે અભવ્ય, અને જાતિ વડે ભવ્ય છતાં કદાપિ સિદ્ધ થશે નહિ તેમને જાતિભવ્ય જાણવા. કહ્યું છે કે-‘સામત્રીના અભાવથી, વ્યવહાર રાશિમાં નહિ પ્રવેશવાથી જે સિદ્ધિસુખ પામશે નહિ એવા ભવ્ય ( જાતિભવ્ય ) પણ અનંતા છે.’ ૭. નારક, દેવ, મનુષ્ય અને તિર્યંચગતિ ભેદ થકી ચાર પ્રકારના; ૪. એક, બે, ત્રણ ચાર અને પાંચ -- ન્દ્રિયાવાળા હોવાથી પાંચ પ્રકારના; પ. પૃથ્વી, પાણી, અગ્નિ, વાયુ, વનસ્પતિ અને ત્રસ ભેદની કલ્પનાથી છ પ્રકારના; } }ાદિ છ લેશ્યા પરિણામવાળ