Upmitibhav Prapancha Katha Vivaran Prastav 1 2 3

SR No.: 002144
Original Sutra Author: N/A
Author: Motichand Girdharlal Kapadia
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1921
Total Pages: 737
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Karma, & Literature
File Size: 15 MB

Page 109

ઉપમિતિ ભવપ્રપંચ કથા. [ પ્રસ્તાવ ૧ એવા કુમુદ તથા કેકનદથી તે અતિ સુંદર હશે અને ગુંજારવ કરતા ભમરાઓના અવાજથી સુંદર ગીતો તેમાં ચાલ્યાં કરતાં હશે–આવા અનેક સુંદર બગીચાઓ મારા મહેલની પાસે હશે. સૂર્યના રથની સુંદરતાને પણ જીતી લે તેવા અનેક રથે મને પ્રમેદ કરાવશે. ઇંદ્રના ઐરાવત હાથીની મોટાઈને પણ બાજુએ મૂકી દે એવા મારા કરોડ હાથીઓની શ્રેણી મારે હર્ષ વધારશે. દેવતાના પતિ ઇંદ્રના ઘોડાએની ચાલને પણ હલકી દેખાડે એવા અનેક-કરડે ઘડાઓ મારી જાતને સંતોષ આપશે. મારી આગળ દેડતા, મારા ઉપર પ્રીતિ ભક્તિવાળા, બીજાઓને હઠાવી દેવામાં કુશળ, પરસ્પર એક ચિત્તવાળા ( ભિન્ન વૃત્તિ વગરના) અને સ્વાર્થ વગરનાર ન ગણી શકાય તેટલા પાળાઓ ( પાયદળ લકર) મારા મનને ઉલ્લાસ વધારશે. મને નમવાની ઈચ્છાવાળા અનેક રાજાઓ પિતાના મુગટમાં રહેલાં મણિરોથી મારા પગને લાલ કરશે. હું મોટી પૃથ્વીને સ્વામી માંડલિક રાજા થઈશ! બુદ્ધિમાં દેવતાઓના મંત્રી (બૃહસ્પતિ)ને પણ હસી કાઢે તેવા મારા મોટા પ્રધાને મારા રાજ્યનો સર્વ કારભાર ચલાવશે.” આ સર્વે વિચારે (અભિલાષાઓ ) સારી ભિક્ષા મેળવવાના લાભની જે ઈચ્છા પેલા દરિદ્રીને થયા કરતી હતી તેની બરાબર સમજવાં. વળી આ જીવ આગળ વિચાર કરે છે-“આવી રીતે હું મટે
ધનદોલતવાળે થયેલ હોવાથી અને મને કઈ જાતની શરીરપુષ્ટિ- ચિંતા ન હોવાને લીધે તેમજ મારાં સર્વ સાધન પૂરાં ના વિત થઈ ગયેલાં હોવાથી હું "કુટીપ્રાવેશિક નામનું રસાયણ
સિદ્ધ કરીશ-સાધીશ. એ રસાયણના ઉપયોગથી મારૂં શરીર વળીઆ, ઘેળા વાળ, માથામાં તાલ તેમજ કઈ પણ પ્રકારની
૧ કમળ, પદ્મ, પોયણું. ૨ રાતું પોયણું.
૩ એટલે અંદર અંદર મળી જઈ રાજ્ય વિરૂદ્ધ બળવો ઉઠાવે નહિ તેવા-દુર્યોધનના ધાઓ માટે કિરાતાર્જીનીયમાં આવાં જ વિશેષણવાળ શ્લોક છે, જુઓ કિરાત. પ્રથમ સર્ગ-(શ્લોક ૧૯)
महौजसो मानधना धनार्चिता, धनुर्भृतः संयति लब्धकीर्तयः। न संहतास्तस्य न भिन्नवृत्तयः, प्रियाणि वांछन्त्यसुभिः समीहितुम्॥ ન સંહતાને અર્થ ટીકાકાર સ્વાર્યનિષ્ટ ન થાય તેવા એમ કરે છે. તેઓ ભિન્ન વૃત્તિવાળા નથી એટલે અંદર અંદર લડી મરે તેવી વૃત્તિવાળા નથી અને તેમ હોવાથી તેઓ પોતાના સ્વામીનું કામ કરનારા છે એવો ભાવ સમજવો.
૪ અમાત્ય, Councillors.
૫ આ નામનું રસાયણ તૈયાર થાય છે જે બરાબર વિધિપૂર્વક થયું હોય તો તે ખાવાથી શરીર તદ્દન નીરોગી રહે છે.