Jivan Mangalya

SR No.: 002142
Original Sutra Author: N/A
Author: Chitrabhanu
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir Ahmedabad
Publication Year: 2008
Total Pages: 314
Language: Gujarati
Classification: Book_Devnagari & History
File Size: 11 MB

Page 118

પણ અલંકાર નથી. જેને એકે દાગીનો નથી, જેને એકે વૈભવ નથી, છતાં પણ એવા શોભે છે કે જગતના દેવાધિદેવ બની રહ્યા છે. એ દેવાધિદેવને ઇન્દ્રના ઇન્દ્રો પણ આવીને નમી રહ્યા છે.
“આહા... એ કેવા અને એક વીંટીથી શોભનારો હું કેવો ? વગ૨ વીંટીથી શોભનારા મારા એ મહાન પિતાનો હું આવો પુત્ર ?”
પછી ઊંડાણથી વિચાર કર્યો કે, “આ દેહ પણ એક અલંકાર છે. એ પણ મને શોભાવનારી ચીજ છે. મારો આત્મા તો દેહ વિના પણ રહી શકે છે.’ આહા... બસ એ તો ચિન્તનની પાંખે આરૂઢ થયા. એ ભાવનામાં ચઢ્યા અને ભાવનામાં એવા એકાકાર બન્યા કે એના એ અરીસા-ભુવનમાં રાગ કરવાને બદલે ત્યાગ કરી કેવળજ્ઞાન પામી ગયા.
આપણી દશા એવી બની ગઈ છે કે, બહારના દેખાવમાં, બહારનાં રૂપરંગમાં, બહારનાં રમકડાંમાં આપણે રાચ્યામાચ્યા રહીએ છીએ, અને અંતરની વાતો ભૂલી ગયા છીએ. પરિણામે, આજે આપણે ત્યાં જે વાતો થાય છે તે બહારની જ વાતો થાય છે.
અંદર પડેલા ચૈતન્યને બહાર કેમ લાવવું, એ શક્તિને કેમ ખીલવવી, આત્માનો વિચાર કેમ કરવો, એ અંગેની વિચારણા કે વાતો પણ નથી થતી; ને થાય છે તો લોકોને ગમતી પણ નથી.
લોકોને બહારની વાતો જોઈએ છે. એમને બહારના દેખાવો જોઈએ છે. અંતરનું હીર બહાર પ્રગટાવવું નથી, પણ અંતરનું હીર પ્રગટે નહિ તો બહારનો દેખાવ પણ ન શોભે.
નંગને માટે અલંકાર છે. એને શોભાવનારી વસ્તુ છે એ વાત
વીંટીમાં નંગ શોભે છે તો વીંટી એ શોભાવનારી બહારની વસ્તુ છે. વીંટી નંગને સાચી, પણ નંગમાં પોતામાં પણ પ્રકાશ તો હોવો જ જોઈએ ને ? હીરો જ જો કિ૨ણ વગરનો હોય, તો એને તમે સોનાની વીંટીમાં મઢો કે એનાથી મોંઘી એવી પ્લેટિનમની વીંટીમાં મૂકો તોપણ નકામુ જ છે, કારણ કે એ નંગમાં જ તેજ નથી.
એટલે મહાપુરુષો જણાવે છે કે બહારની બધીય વસ્તુઓ ખરી, પણ તમારું અંદરનું હીર ચૈતન્યનું હીર હશે તો જ એ શોભશે. ને શોભશે તો એવું શોભશે કે ના પૂછો વાત !
જ્ઞાનસાર કહે છે, “તારી જે બહારની પૂર્ણતા છે, બહાર જે દેખાય છે, તારી મોટરગાડી, કપડાં, પ્રતિષ્ઠા, સમાજમાં મોભાભર્યું સ્થાન, ધન, વૈભવ, જમીન, જાગીર આ બધુંય જાણે તને પૂર્ણ બનાવતું હોય એમ જે તને લાગે
—
પૂર્ણિમા પાછી ઊગી ! * ૧૦૯