________________
Historical Origin & Ontological Interpretation of Arbat Pārsva's Assoc.
नुर्वरां जगन्दगुरूं रिपुर्विबोधलक्ष्मीनिधिम् ॥
At Aihole, Bādāmī, Kalugumalai, Tirakkol, and Ellorā, we find Kamatha repenting and kneeling before Pārśvanātha, the sculptures range in date from the late sixth to the late 9th century A.D.
(४) श्रीपार्श्वनाथमुद्रोतुं भेत्तुमद्रिमिव द्विषः ।
समाययौ अमर्षान्धो मेघमाली सुराधमः ॥ दंष्ट्राकच भीमास्यान श्रृण्याकारनखांकुरान् । शार्दूलांन्पिंगलदृशो विचक्रे तत्र सोऽमरः ॥ पुच्छैराच्छोटयामासुर्भूपीठं ते मुहुर्मुहुः । चक्रुर्बत्कारमुच्चैश्च मृत्योर्मन्त्राक्षरोपम् ॥ विकृतास्येन चापेतुर्गर्जन्तो मदवर्षिणः । उत्कराः करिणस्तुभाः पर्वता इव जंगमाः ॥ हिक्कानादापूर्णदिक्का भल्लूका: शूकवर्जिताः । अनेकराश्चित्रकाश्च क्रूरा चमवसूजिभाः ॥ शिला अपि स्फोटयन्तः कंटकाग्रेण वृश्चिकाः । तरूनपि निर्दहन्तो दृष्टया दृष्टिविषा अपि ॥ वेतालान्कर्त्रिकाहस्तान्स विधुतईवाम्बुदात् । उच्चैः किलाकिलारावानुद्दंष्ट्रान् व्यकरोत्वत्तः ॥ प्रलम्बजिह्वशिशनास्ते सविसर्पा इव द्रुमाः । दीर्घजंघाङ्मयस्तालद्रुमारूढा इवोच्चकैः । प्रभुस्तैरपि नाक्ष्युभल्लीनो ध्यानसुधाहृदे ॥ विशेषेण ततः क्रुद्धो मेघमाल्यसुरः स्वयम् । मेघान्विचक्रे नभसि कालरात्रिसहोदरान् ॥ स्वानी रत्नशिलास्तम्भ इवांभस्यपि निश्चलः । नासाग्रन्यस्तदृग्ध्यानान्मनागपि चचाल न ॥ आनासाग्र भावदंभः श्रीपार्श्वस्वाभिनोऽभवत् । धरणस्योरगेन्द्रस्यासनं तावदकम्पयत् ॥ धरणः स्वामिनं नत्वाऽधस्तात्तत्पादयोर्न्यधात्? उन्नालमंबुजं तुंगं केवल्यासनंसन्निभम् ॥ पृष्ठपावर: पिदधे स स्वभोगेन योगिराट् । फणैश्चसप्तभिच्छत्रं चकार शिरसि प्रभोः ॥ धरणेन्द्रमहिष्योऽपि श्रीपार्श्वस्वामिनः पुरः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
37
www.jainelibrary.org