________________
વિમલવસહીની કેટલીક સમસ્યાઓ
૧ ૧૫
ટિપ્પણો :
૧. લૂણસહિતાનો મોટો ભાગ સં. ૧૨૮૭ / ઈસ. ૧૨૩૧માં બંધાઈ ચૂકેલો અને તે સાલમાં મૂળનાયકની
તેમ જ કેટલીક દેવકુલિકાઓમાં પ્રતિષ્ઠા થઈ ચૂકેલી. બાકીનું કામ ઈ. સ. ૧૨૪૦ સુધી ચાલેલું જણાય છે (જુઓ મુનિરાજ શ્રી જયંતવિજયજી, શ્રી અબ્દ-પ્રાચીન-જૈન લેખ સંદોહ (આબૂ-ભાગ બીજો), ( ઉજ્જૈન વિ. સં. ૧૯૯૪માં અપાયેલા લૂણવસતિના લેખો.) ૨જયંતવિજયજી, દત્તાત્રય રામકૃષ્ણ ભંડારકર. Percy Brown, ત્રિપુટી મહારાજ, ઇત્યાદિ લેખકો
લેખન એવી છાપ મૂકી જાય છે. અહીં લંબાણભયે મૂળ સંદર્ભો આપીશ નહીં. 3. (4693el cald Kävyānuśāsana by Ācārya Hemacandra, Vol. II, Part
1,“Introduction”, p. CXLIX-1149(Bombay 1938, 3rd ed.)માં લખતાં અવલોકે છે કે : "This temple is known after him (Vimala) as Vimalavasahi...It appears that the construction of the whole temple was not finished in Vimala's life-time; for the ranga-mandapa according to the P.P.S. (Purātanaprabandha-Sangraha) was made by his son Cāhila (p. 152). According to the N.N.C.P (Neminātha carita praśasti), however, it was constructed by his grandson Ppthvīpāla in the region of Kumārapāla." Colophon of an Apabhramsa work called Nemināthacariü of one Haribhadrasuri who completed the work in V.S. 1216 (=A.D. 1160) in the residence provided by Minister Prthvīpāla in the reign of Kumārapāla, p. CIII (K. S. Vol. II, "Intro").
(મંત્રી પૃથ્વીપાલ વિમલના નહીં પણ વિમલના વરિષ્ઠ બંધુ નેઢના પ્રપૌત્ર હતા.) ૪. દા. પરીખના ઉપર્યુક્ત પુસ્તક બાદ છપાયેલાં વિમલવસહી પરનાં (મારા સહિતનાં) લેખનોનું અવલોકન
આ વિધાન કરવા પ્રેરે છે. 4. See U. P. Shah, “Introduction", Holy Mt. Abu by Munishri Jayantavijayaji,
Bhāvnagara 1954, pp. iii-vi : "The famous sabhāmandapa of Vimala-vasahi with its wonderful lotus pendent in the main ceiling and figures of the sixteen Vidyādevis, was either rebuilt or newly added by Pộthvipāla, a minister of Kumārapāla in C. 1204-06 V.S. (11481150 A. D.), i. e., at least 116 years after the erection of the shrine by Vimala." "In an adjacent smaller dome, in one of the porticos, is a figure of Sarasvati having on each side a male worshipper standing on a lotus...with his name inscribed below...showing that the two figures represent two artists, Sūtradhāra Kelā (with a measuring rod in hand) on the left of Sarasvati and Sūtradhāra Loyana (with folded hands on the right of the goddess) who must be identified as the chief architect and sculptor (respectively) of this mandapa. The figures of
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org