________________
ભાગ્યશવિજયસૂરીશ્વરજી મહારાજા, પૂ. ગણિવર્ય શ્રી યશોવિજયજી મ.સા. તથા પ્રા. શ્રી ચંદ્રકાંતભાઈ વિ. ના અપૂર્વ સહકારથી આ કામ પરિપૂર્ણતાના પગથારે પહોંચી રહ્યું છે તેનો ઘણો જ આનંદ છે. અમારી સંશોધન પદ્ધતિ :
સામાન્યતઃ હસ્તપ્રતિઓમાં કેટલીક જગ્યાએ પાઠો તદ્દન અશુદ્ધ હતાં. તેની ઉપેક્ષા કરી છે... જ્યાં પાઠ શુદ્ધ લાગ્યા તે જ લીધા છે. વળી ઘણી જગ્યાએ વાક્યમાં શબ્દ પોતાનું લિંગ છોડી દીધેલું... ત્યાં ત્યાં લગભગ હસ્તપ્રતિઓમાં ન હોવા છતાં લિંગવ્યત્યય કરી દીધેલ છે. દા.ત. ૮/૪ પ્રથમ મપૂર્વર:... પ્રથમ... પૂર્વવરણમ્ એવી જ રીતે દિતીયમ્ અપૂર્વારા.. વળી સંપ્રાન, પોતાન, ધરમ્ બધે જ પુંલિંગનિર્દેશ હતો... ત્યાં ત્યાં... બધે જ નપું. કરેલ છે... તથા ૩૧/૪... કુપાયે૦ ગાથાની ટીકામાં “સ–શોધનમ્ ૩૫યં-સાધન' આ પ્રમાણે ઉપાય શબ્દ . હોવા છતાં નપું. નો ઉલ્લેખ... જેને પુલિંગમાં સુધારીને વાપરી દીધો છે... આવી રીતે જ્યાં જ્યાં લિંગવ્યત્યય કરવા જેવા હતાં ત્યાં ત્યાં કરી દીધા છે. તથા સિ.કે.શ.ની અપેક્ષાએ એક વખત ભાવાર્થક ત્વ-તત્ વિ. પ્રત્યયો લાગ્યા પછી ત્વ-તત્ આદિ પ્રત્યયાન્ત શબ્દોને ફરી તે ભાવાર્થક પ્રત્યય લાગતાં નથી પણ અહી ઘણી જગ્યાએ એક વખત ભાવાર્થક પ્રત્યય લાગ્યા બાદ પુનઃ ભાવાર્થક પ્રત્યયો લાગેલા પ્રયોગો દેખાય છે. દા.ત. ૧/૫ પૂર્યને યેન ની ટીકામાં પૂર્ણતાત્વેને રૂપેક્ષતે....એવી જ રીતે ૨૭/૬ તાવાતા... ૩૦/૨ ફૂટનોટ ૩માં તા . ૩૧/૧ ટીકામાં... રૂછસંયોઋત્વતામાવ:., ઉપસં. ગા.૪ની ટીકામાં-અતિવૈવર્તતારૂ૫૦ વિ.માં બે-બે વાર ભાવાર્થક પ્રત્યયો લાગેલા પ્રયોગો દેખાય છે. જે એમ જ રાખેલ છે.
વિશેષમાં ક્યાંક મૂળ ગાથાઓમાં પણ ટીકાને આધારિત ફેરફારો કર્યા છે... અન્ય ટીકાગ્રંથો - બાલાવબોધ વિ.માં ગાથાઓ આપી છે તેમાં ક્યાંક ક્યાંક કોઈક ગાથાઓ જુદી રીતે મૂકી છે. દરેક હસ્તપ્રતિમાં પણ એ રીતે જ પાઠો મળ્યા છે તથા ટીકામાં પણ એ જ રીતે છોડેલ છે. દા.ત. ૧/૧ શ્રીસુલેમને ... ગાથામાં ત્રીજું ચરણ – સન્વીનન્તપૂર્વેનાપૂ..
(૩૬)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org