________________
ભૂતનગર લાસ વેગાસ
૨૨૩ હૂવર ડેમની યાત્રા કરી અમે લાસ વેગાસ પાછા ફર્યા. સાંજનું વાળુ કરીને અમે લટાર મારવા નીકળ્યાં. - યુરોપમાં મોન્ટે કાર્લો, હોંગકોંગ પાસે ટાપુશહેર મકાઉ જેમ ધૂતનગર તરીકે વિખ્યાત છે તેમ અમેરિકામાં લાસ વેગાસ છે. અમેરિકામાં પશ્ચિમ બાજુ નેવાડા રાજ્યના રણવિસ્તારમાં લાસ વેગાસ શહેર નવેસરથી યોજનાબદ્ધ ક્રમે વિકસાવવામાં આવ્યું છે. ઍરપૉર્ટથી હોટેલ સુધી જઈએ તો ખબર પણ ન પડે કે રણમાં માનવે સર્જેલી આ સોહામણી માયાનગરી છે. લાસ વેગાસનો પ્રતિ વર્ષ ઘણો બધો વિકાસ થતો રહ્યો છે એટલે એની સ્થાનિક વસ્તી, હોટેલો, પ્રવાસીઓની સંખ્યા, રોજનો વકરો વગેરેના આંકડા ઘડીકમાં જમા થઈ જાય. પહેલાં તો તે માત્ર ઘૂતનગર જ હતું. હવે તો બીજા વ્યવસાયો પણ ત્યાં ચાલુ થયા છે. સ્થાનિક વસ્તી પણ વધી છે અને એમાં કેટલાંક ગુજરાતી કુટુંબો પણ છે.
અમે લાસ વેગાસ ગયાં હતાં ત્યારે તો એક જ મુખ્ય રસ્તા પર હારબંધ મોટી મોટી હોટેલો હતી અને દરેક હોટેલમાં કેસિનો (Casino) હતા. (જ્યાં એક જ વિશાળ ખંડમાં જુદા જુદા જૂથમાં ઘણા બધા માણસો જુગાર રમતા હોય એવા સ્થળ માટે સંસ્કૃત શબ્દ છે ધૂતસભા'. કેસિનો માટે એ પ્રયોજી શકાય, પરંતુ કેસિનો શબ્દ રૂઢ થયેલો અને બોલવામાં સરળ છે. 'જગારખાનું' શબ્દ પણ પ્રયોજી શકાય. પણ એ શબ્દ હલકો પડી ગયેલો છે.)
અલ્પ પ્રયાસે અતિપ્રાપ્તિની તક એ જુગારનું મુખ્ય લક્ષણ સરેરાશ સામાન્ય મનુષ્યના ચિત્તને આકર્ષ્યા વગર રહે નહિ. એટલે પ્રાચીન કાળથી ચાલી આવતી આ અનિષ્ટ પ્રવૃત્તિને કાયદાથી થોડેઘણે અંશે નિયંત્રિત કરી શકાય, પણ સર્વથા નિર્મૂળ તો કયારેય કરી શકાશે નહિ. જુગારને આપણાં કેટલાંક ધાર્મિક પવોં સાથે પણ જોડી દેવામાં આવ્યો છે, એટલે એમાં કશું ખોટું નથી એવો ભ્રમ કેટલાક લોકોનાં મનમાં રહ્યા કરે એ સ્વાભાવિક છે. ભારતીય શાસ્ત્રકારોએ ઘૂતના વ્યસનની જેટલી નિંદા કરી છે એટલી પાશ્ચાત્ય વિચારકોએ કરી નથી.
અમારી હોટેલમાં નીચે જ વિશાળ કેસિનો હતો. અમારે રમવું નહોતું, માત્ર તટસ્થભાવે અવલોકન કરવું હતું. તપાસ કરતાં જાણવા મળ્યું કે કેસિનોમાં દાખલ થવા માટે કશી ફી નથી, દાખલ થયા પછી રમવાનું ફરજિયાત નથી. એમાં યથેચ્છ ફરી શકો છો, બીજાને રમતાં નિહાળી શકો છો. કોઈ ન જોઈ જાય એ જાતનું ખાનગી કશું રમાતું નથી. મોટા ભાગનાં તો હારબંધ સ્લોટ-મશીનો હતાં. કોઈ દસ સેટનાં તો કોઈ પચીસ, પચાસ સેન્ટનાં અને પાંચ-દસ ડૉલરવાળાં મોંઘાં પણ ખરાં. કાણામાં સિક્કો નાખો અને બટન દબાવો. એથી છૂટેલી ગોળી ક્યા ખાનામાં કેવી રીતે પડે છે એ પ્રમાણે રકમ મળે. વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિથી મશીનો એવી રીતે બનાવેલાં કે એકંદરે એમાંથી મશીનો જ કમાય.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org