________________
૨૨૮
પાસપૉર્ટની પાંખે
સ્થળે પાર્કિંગ વિસ્તારમાં અમારી ગાડી પાર્ક કરીને અમે ખાવા માટે રોકાયાં. અમે એક ટેબલ ઉપર ગોઠવાયાં. અમારા પ્રવાસનો આ પહેલો દિવસ હતો. લંડનથી સવારે તાજાં ગરમાગરમ લીધેલાં જલેબી-ગાંઠિયા પણ અમારી સાથે હતાં. ચા-કૉફી સાથે અમે તે ખાવાનું શરૂ કર્યું. અમારી આસપાસનાં ટેબલો ઉપર બીજાં ઘણાં માણસો હતાં. ભારતીય તરીકે એ બધાંમાં અમે અમારાં પહેરવેશ, રંગ અને મુખાકૃતિને કારણે જુદાં તરી આવતાં હતાં. આથી બીજાઓનું અમારા પ્રત્યે ધ્યાન ખેંચાય એ સ્વાભાવિક હતું.
અમારી બાજુના ટેબલ ઉપર એક દંપતી બેઠું હતું. સાથે એમની દસેક વર્ષની દીકરી પણ હતી. અમે કોઈક જુદી જ વાનગીઓ ખાઈ રહ્યાં હતાં એની એને નવાઈ લાગતી હતી. એ થોડી થોડી વારે અમારી વાનગીઓ સામે ટગર ટગર જોતી હતી અને એનાં માતાપિતાને કંઈક કહેતી હતી. એમની ભાષા પરથી લાગ્યું કે તેઓ ફ્રેન્ચ લોકો છે. તેમનો પહેરવેશ વગેરે જોતાં જણાયું કે તેઓ ઠીક શ્રીમંત હોવાં જોઈએ.
અમારી એકબીજાની નજ૨ મળી એટલે મેં સ્મિત કર્યું. પછી મેં તરત ગુજરાતીમાં એમને કહ્યું, “ગરમાગરમ જલેબી-ગાંઠિયા છે. થોડાં લેશો તમે ?' એમ કહી મેં એક પ્લેટ તેમની સામે ધરી. મારી ભાષા તેઓ સમજી શકે તેમ નહોતાં, પણ હું શું કહેવા માગું છું તે તેઓ સમજી ગયાં હતાં.
મારાં પત્નીએ ટકોર કરતાં મને કહ્યું, “તમે એમની સાથે ગુજરાતીમાં કેમ બોલો છો ? તેઓ થોડાં આપણી ભાષા સમજી શકવાનાં છે ?'
“હા, એ સાચું, પણ મારે તો ગુજરાતીમાં જ વાત કરવી છે. લંડનના કેટલાક ગુજરાતી મિત્રોના અનુભવ પરથી જોયું છે કે ખાસ કરીને ફ્રાન્સના લોકો સાથે ગુજરાતીમાં શરૂઆત કરવાથી તેમને માઠું લાગતું નથી અને પછી તેઓ જ આપણી સાથે અંગ્રેજીમાં વાત કરવા લાગે છે.'
મેં એ સજ્જનને ફરીથી ગુજરાતીમાં કહ્યું, “અમે મુંબઈથી આવીએ છીએ આ જલેબી-ગાંઠિયા અમારી ગુજરાતીઓની પ્રિય વાનગી છે.”
હું જાણતો હતો કે મારી ગુજરાતી ભાષા એમને સમજાવાની નથી. તેઓ કશું સમજ્યાં નહીં, એટલે મને ફરી બોલવા કહ્યું. ફરીથી મેં ગુજરાતીમાં જ બોલવાનું ચાલુ રાખ્યું. એટલે એ સજ્જનને જ પૂછ્યું, “એક્સક્યૂઝ મી, ડૂ યૂ સ્પીક ઇંગ્લિશ ?”
“અ લિટલ.”
“ઓહ ! નાઇસ !''
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org