________________
૧૯
નવા વર્ષની ભેટ - “હું તો ઇન્ડિયન ટૂરિસ્ટ તરીકે જાઉં છું. મારાથી એવી રીતે રેડિયો લઈ જવાય છે અને ત્યાં આવી રીતે આપી શકાય ?”
“તેની તમે ફિકર નહીં કરતા. અમારે બધે ઓળખાણ છે. મારો દીકરો કસ્ટમ્સમાં બધું પતાવી દેશે.”
હું વિમાસણમાં પડ્યો. આવી રીતે કોઈનાં સંપેતરાં લઈ જવાથી વિદેશપ્રવાસમાં અણદારી મુશ્કેલી આવતી હોય છે એવી કેટલીક વાતો સાંભળેલી છે. કોઈક વાર મોકલનારે તેમાં બીજી જ કોઈ વસ્તુ સંતાડી હોય છે. હું મૂંઝવણ અનુભવવા લાગ્યો. એક બાજુ એમનો દીકરો એરપોર્ટ ઉપર લેવા આવે, ઘરે ઉતારે, ઓલૅન્ડમાં બધે ફેરવે, અને બીજી બાજુ એમનું એક સંપેતરું લઈ જવાની મારે “ના” પાડવી પડે એવી સ્થિતિ થઈ. મેં ત્વરિત નિર્ણય કરી લીધો અને હિંમતપૂર્વક કહ્યું, “તમારો રેડિયો હું નહિ લઈ જઈ શકે તો તે માટે મને માફ કરશો. મને કસ્ટમ્સમાં ખોટું બોલવાનું આવડશે નહિ અને ગમશે નહિ. માટે બીજી કોઈ ચીજવસ્તુ આપવી હોય તો જરૂર આપો કે જેમાં કસ્ટમ્સની દૃષ્ટિએ કોઈ મુશ્કેલી ન પડે.”
મારા શબ્દોની અસર શ્રી પટેલના ગંભીર બનતા જતા ચહેરા પર જોઈ શકાતી હતી. એમણે કહ્યું, “શૂટી-પેનલ્ટી બચાવવા માટે તો અમે આ બધું તમારા માટે કરીએ છીએ. ઓકલેન્ડમાં શહેરથી ઍરપૉર્ટ કેટલું બધું દૂર છે તેની તમને ખબર છે ? ટેક્સીના કેટલા બધા ડૉલર થાય છે ! વળી, ત્યાં હોટેલો કેટલી બધી મોંઘી છે તેની તમને ક્યાં ખબર છે ? આટલા ઓછા પરિચયે અમે તમારા માટે આટલી બધી સગવડ કરીએ અને તમે અમારું આટલું નાનું સરખું કામ ન કરો ?” બોલતાં બોલતાં શ્રી પટેલના અવાજમાંથી સૌમ્યતા ક્રમે ક્રમે અદશ્ય થતી જતી હતી.
હું મૌન રહ્યો. રેડિયો લઈ જવાની મારી સંમતિ નથી તેમ સમજતાં શ્રી પટેલે તરત ઓકલેન્ડ ફરીથી ફોન જોડ્યો અને દીકરાને કહ્યું, “ડૉક્ટર રેડિયો લઈ આવવાની ના પાડે છે, માટે હવે તારે એરપોર્ટ પર આવવાની જરૂર નથી. તેઓ હોટેલમાં ઊતરશે.”
મારા ઇનકારનો આટલો ત્વરિત અને કડક પ્રત્યાઘાત પડશે તેવી મને કલ્પના ન હતી, પરંતુ પરિસ્થિતિએ જે રીતે પલટો લીધો તેથી એકંદરે મેં રાહત અનુભવી.
તરત હું ઊભો થઈ ગયો. તેમની ભાવશૂન્ય વિદાય લીધી. તેમના કે તેમના દીકરાના ચહેરા પર દાક્ષિણ્ય ખાતર કૃત્રિમ સ્મિત પણ ન હતું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org