________________
[સિત એટલે બદ્ધ અર્થાત્ જેમનાં ઉપાર્જન કરેલાં બધાં જ કર્મો ભસ્મીભૂત થયાં છે તે સિદ્ધો.
છે.]
सिध्यन्तिस्म-निष्ठितार्था भवन्तिस्म ।
[જેમને બધાં જ કાર્યો હવે નિષ્ઠિત અર્થાત્ સંપન્ન થઈ ગયાં છે તે સિદ્ધ
છે.
*
*
सेधन्ते स्म - शासितारोऽभवन् माडगलरूपतां वाऽनुभवन्ति स्मेति सिद्धा । [જેઓ આત્માનુશાસક છે તથા માંગલ્યરૂપનો અનુભવ કરે છે તેઓ સિદ્ધ
છે.]
*
सिद्धाः नित्या अपर्यवसानस्थितिकत्वात् प्रख्यात वा भूव्यैरुपलब्धगुण - संदोहत्वात् । જેઓ નિત્ય અર્થાત્ અપર્યવસિત છે તે સિદ્ધ છે. જેઓ ભવ્ય જીવો દ્વારા ગુણસંદોહને કારણે પ્રખ્યાત છે તે સિદ્ધ છે.]
*
सिद्धा - नित्या
1
સિદ્ધા અપર્યવાસન સ્થિતિવાળા હોવાથી ‘નિત્ય' કહેવાય છે..
*
सिद्धा-प्रख्याता
I
સિદ્ધો પોતાના અનંત ગુણોને કા૨ણે ભવ્ય જીવોમાં પ્રસિદ્ધ અર્થાત્ પ્રખ્યાત
હોય છે.]
પાછા ન આવવું પડે એ રીતે ગયેલા તે સિદ્ધો.
*
षिधू त्यां
षिधू संराधौ
સિદ્ધ થયેલાં, નિષ્ઠિતાર્થ થયેલા
વિધૂ શાસ્ત્રમાં થયો – જેઓ અનુશાસ્તા થયા અથવા સ્વંય માંગલ્યરૂપ થયા
-
Jain Education International
સિદ્ધ”ની જુદી જુદી વ્યાખ્યાઓના અર્થનો સમાવેશ કરતી નીચેની ગાથા શાસ્ત્રકારે આપેલી છે :
ध्यातं सितं येन पुराणकर्म यो वा गतो निर्वृत्तिसौधमूर्ध्नि । ख्यातोऽनुशास्ता परिनिष्ठातार्थो यः सोऽस्तु सिद्धः कृतमंगलो मे || [જેઓએ પૂર્વે બાંધેલાં પ્રાચીન કર્મોને બાળી નાખ્યાં છે, જેઓ મુક્તિરૂપી
૧૦૨
જૈન ધર્મ દર્શન
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org