________________
સુખને માણે અન્યને સંતોષનો સ્વાદ ચખાડે એવા સંતોષી સાધુજનોનો સત્સંગ પણ મનોરંજન માટે ન હોય મનોસંયમ માટે જ હોય.
જેમને જનો પાસેથી કંઈ લેવાદેવાની કડાકૂટ નથી, સ્વરૂપ પ્રાપ્તિની ઝંખના છે, જે વૈરાગ્યના રંગાયેલા છે તેવા મહાત્માઓ જનઉત્કર્ષનાં કાર્યો કરે તો પણ લોકહિત માટે કરે. તેમાં મનોરંજન ન હોય કે યશકીર્તિની લાલસા ન હોય. જે કંઈ બને, જે કંઈ થાય તેમાં જ સંતોષ માને.
નિર્મળ રોહણ ગુણધણી ભૂધરા, મુનિજન માનસ હંસ ધન્ય નગરી ધન્ય તે વેળા ઘડી માતપિતા કુલવંશ.
અરિહંત સિદ્ધ દેવતત્ત્વ મહાઉપકારી છે પરંતુ તે પરમતત્ત્વને ઓળખનાર, તેમના માર્ગની પરંપરાને જીવંત રાખનાર આવા નિસ્પૃહ, વૈરાગી મુનિજનો પણ મહા ઉપકારી છે.
છેક સુધર્મા સ્વામીથી માંડીને આજ સુધીની પરંપરામાં કેટલા નિસ્પૃહ મહાત્માઓ થયા અને ભવ્યાત્માઓ પર કરુણા વરસાવી માર્ગ દર્શાવતા ગયા. આજે પણ નિસ્પૃહાત્માઓનો બોધ પ્રાપ્ત થાય
“સંત કુંભનદાસના દર્શને સમ્રાટ આવ્યા છે. તે વખતે સંત સ્નાન કરીને આવ્યા હતા. તેમણે તિલક માટે શિષ્યને કહ્યું: દર્પણ.
શિષ્ય એક જૂની પાણીથી ભરેલી માટીની ઠીબડી સંત પાસે મૂકી. સંતે તેમાં જોઈને કપાળે તિલક કર્યું.
સમ્રાટને થયું અરે ! અહીં દર્પણ નથી. તરત જ રત્નજડિત દર્પણ મંગાવ્યું. સંતના ચરણે ધરી દીધું.
સંત પેલા દર્પણથી કામ ચાલે છે. આ દર્પણની જરૂર નથી.
સાધુને વસ્ત્ર પાત્ર આદિની ઉપયોગિતા હોય પણ રાગાદિ સંબંધ ન હોય. તેમને કીમતી સાધનોની સ્પૃહા નથી. સમ્રાટને રાજી
હૃદયપ્રદીપનાં અજવાળાં ૧૦૩
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org