________________
ખોલજો.
પેલો લોભી (ભોળો) માનવ ચોવીસ કલાકે શું મેળવે તે તમે જાણી ગયાને? પાછો ચારમાં ચતુર ગણાતો એ કોઈને કહી પણ ન શકે કે પોતે લૂંટાઈ ગયો છે.
આમ કર્મના ક્ષેત્રમાં જીવો સ્વાર્થવશ દોરવાય છે અને છેતરાય છે. ધર્મના ક્ષેત્રમાં મંત્ર, તંત્ર, દોરા ધાગા, નંબર જેવી લાલચને વશ થઈ છેતરાય છે. મૂળમાં અજ્ઞાનતા રહી છે.
અહો દેહલક્ષી, ધનલક્ષી, સાંસારિક તૃષ્ણાલક્ષી વૃત્તિઓ સાધુજનોને કેવા અધપતનમાં ધકેલી દે છે કે શાસ્ત્રના બોધને જાણનારા, તૃષ્ણાલક્ષી વૃત્તિઓના દુઃખદાયક પરિણામને જાણનારા - જણાવનારા છતાં લોકોને છેતરે છે. પરંતુ કબીરે તો કહ્યું કે
“કબીરા આપ ઠગાઈએ, ઔર ન ઠગીયે કોય
આપ ઠગે સુખ ઉપજે, ઔર ઠગે દુખ હોય” અન્યોન્ય સ્વાર્થજનિત વૃત્તિનું આ પરિણામ છે કે ધૂત એવા પ્રકારની લોભાવણી જાળ પ્રચરાવે છે કે તેમાં વ્યવહારજ્ઞાનમાં કુશળ, મોટા પદવીધરો પણ તેમાં સચ્ચાઈનો નિર્ણય કરવાને બદલે ફસાઈ જાય છે. પછી ચોરની મા કોઠીમાં મોં ઘાલી રૂએ, તેમ અંતરમાં મૂંઝાઈ જાય છે અને કોઈને કહી શકતો નથી.
અર્થોપાર્જનમાં - વ્યાપારમાં કુશળ જીવો એ ક્ષેત્રમાં એવી કાળજી રાખે છે કે છેતરાય નહિ તોપણ તે વધુ ટકા વ્યાજ મેળવવાના લોભમાં મૂળ મૂડી પણ ખોઈ બેસે છે. તેમ ધર્મના ક્ષેત્રમાં ધર્મના વ્યવહાર સાધન દ્વારા વધુ ધનાદિ સુખની લાલચે ધન તો જતું કરે છે પણ મૂછ જતી કરતા ન હોવાથી પરિણામે કંઈ પણ મેળવતા નથી.
સ્વ-પર શ્રેય સમજનાર સાધુજનો તો લોકેષણાનો ત્યાગ કરી, સદાચારને સેવતો, શુદ્ધાચારવાળો મુનિ સ્વ-પર હિતકારી હોવાથી
૯૮ હૃદયપ્રદીપનાં અજવાળાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org