________________
विजयोदया टोका
७१७ जं भज्जिदोसि भज्जिदगंपि व जं गालिओसि रसयं व ।
जं कप्पिओसि वल्लूरयं व चुण्णं व चुण्णकदो ॥१५६९॥ 'जं भज्जिदोसि' यद्भुष्टोऽसि 'भजिदपि' भज्जिदगनामधेयशाकवत् । 'जं गालिओसि रसगोव्व' यदगालितोऽसि रसवत । 'जं कप्पिदोसि' यत्कृ तितः। 'जं छिन्नो सि' यत छिन्नः । 'वल्लरयं पिव' वल्लूरवत् । 'चुण्णव' चूर्णवत् 'चुण्णकदो' चूर्णीकृतः ।।१५६९॥
चक्केहि करकचेहि य ज सि णिकत्तो विकत्तिओ जं च ।
परसूहिं फाडिओ ताडिओ य जं तं मुसुंढीहिं ॥१५७०॥ 'चक्केहि करकचेहि' चक्रः क्रकचैश्च । 'जं सि णिकत्तो' यदसि निकृत्तः । 'विकत्तिदो' विविधं कृत्तः । 'परसूहि फालिदों' परशुभिः पाटितः । 'ताडिदो' ताडितः । 'जं' यत् त्वं 'मुसुढोहि' मुर्दाढीभिः ॥१५७०॥
पासेहिं जं च गाढं बद्धो भिण्णो य ज सि दुघणेहिं ।
जं खारकद्दमे खुप्पिओ सि ओमच्छिओ अवसो ॥१५७२॥ 'पासेहि' पाशैः । 'ज' यत् । 'गाढं बद्धो' दृढं बद्धः। 'भिण्णो य' भिन्नश्च । 'जं सि' यदसि । 'घहि' घनः । 'ज' यत । 'खारकद्दमे' क्षारकर्दमे । 'खुप्पिदोसि' निखातोऽसि । 'ओमच्छिओ' अधोमस्तकः । 'अवसो' परवशः ॥१५७१॥
जं छोडिओसि जं मोडिओसि जं फाडिओसि मलिदोसि ।
जं लोडिदोसि सिंघाड़एसु तिक्खेसु वेएण ॥१५७२॥ यद्भग्नः, पातितः, मर्दितः, लोठितश्च तीक्ष्णेषु शृंगाटकेषु वेगेन ॥१५७२॥
विच्छिण्णंगोवंगो खारं सिच्चित्तु वीजिदो जं सि ।
सत्तीहिं विमुक्कीहिं य अदयाए खुचिओ जं सि ॥१५७३।। 'विच्छिन्नंगोवंगों' विच्छिन्नांगोपांगः । 'खारं सिच्चित्तु' क्षारं सिक्त्वा । 'वीजिदो जं सि' यद्वीजितः ।
गा०-तुम भाजीकी तरह अँजे गये हो। गुड़के रसकी तरह छाने गये हो । मांसके टुकड़ोंकी तरह काटे गये हो और चूर्णकी तरह चूर्ण किये गये हो ॥१५६९।।
गा०-चक्रके द्वारा छेदे गये हो । आरेके द्वारा चीरे गये हो । परसुके द्वारा फाड़े गये हो । और मुसुंढी अस्त्र विशेषसे पीटे गये हो ॥१५७०।।
गा०-पाशके द्वारा मजबूतीसे बांधे गये हो। घनोंके द्वारा छिन्न-भिन्न किये गये हो। पराधीन होकर खारी कीचड़में नीचेको मस्तक करके गाड़े गये हो ॥१५७१।।
गा-जो विदारे गये हो । मोड़े गये हो, फाड़े गये हो, पैरोंसे मले गये हो, तथा वेगसे तीक्ष्ण लोहमयी सिंघाड़ोंपर घसीटे गये हो ॥१५७२।।
___ गा०- अंग उपांगके विच्छिन्न होनेपर खारे जल आदिसे सींचे गये। फिर पंखासे
१. सुतिक्खीहिं आ० ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org