________________
૪૦૪
પ્રભાવક સ્થવિરો
માર્ગશિરે મન્મથ જાગે, મોહનાં બાણ ઘણાં વાગે,
દુઃખ મોહન મળતાં ભાંગે, રસીલા.” સ્થૂલિભદ્ર કોશાને યૌવનની ક્ષણભંગુરતા સમજાવતાં કાચના શીશાનું દૃષ્ટાન્ત આપતાં કહે છેઃ - યોવનીઆનો જે લટકો રે,
તે તો ચાર દિવસનો ચટકો રે; પછે કાચની શીશો ભટક્યો રે,
કાંઈ કામ ન આવે કટક્યો રે.' પંદરમી ઢાળમાં કામવશ કોશા અને વિરક્ત સ્તૂલિભદ્ર વચ્ચેનો સંવાદ સચોટ છે. કવિની નિરૂપણશક્તિનો એમાં સરસ પરિચય થાય છે. નીચેની થોડીક પંક્તિઓ જુઓઃ સ્થૂલિભદ્ર : “મેં ધ્યાનની તાલી લગાઈ,
નિશાન ચડાયા રે, શીલ સાથે કીધી સગાઈ,
તજી ભવમાયા રે.” કોશા : “વાલા એક દિવસ રીસાણી
હતી તુમ સાથે રે; કિમ બોલાવી ચીર તાણી,
તદા દોય હાથે રે.” સ્થૂલિભદ્ર : “તારા મોહજનક રસ બોલે
જોગ ન છૂટે રે, મંજારી તલપ ભરોસે
સેંકુ ન તૂટે રે.” કોશા : “નાગરની નિર્દય જાત,
બોલે મીઠું રે, કાળજાના કપટની વાત,
મેં પરતક્ષ દીઠું રે.”
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org