________________
सूत्र
२२६१
पारिहारिक-अपारिहारिक परस्पर आहार सम्बन्धी व्यवहार
तपाचार ३८३
एवं से कप्पइ दाउं वा, अणुप्पदाउं वा ।
कप्पइ से लेवं अणुजाणावेत्तए,
ગળુનાળ૬ મતે ! વાઈ”
एवं से कप्पइ लेवं समासेवित्तए ।
परिहार-कप्पट्ठिए भिक्ख सएणं पडिग्गहेणं वहिया अप्पणो वेयावडियाए गच्छेज्जा, थेरा य णं વજ્ઞી | “पडिग्गाहेहि अज्जो ! अहं पि भोक्खामि वा પાનિ વા” एवं से कप्पइ पडिग्गाहेत्तए ।
એવું કહેવા પર તેઓને આહાર આપવો કે નિમંત્રણ કરીને આપવું કહ્યું છે. પરિહાર કલ્પસ્થિત ભિક્ષુ જો લેપ (ધૃતાદિ વિકૃતિ) લેવા ઈચ્છે તો સ્થવિરની આજ્ઞાથી તેને લેવું કલ્પ છે. હે ભંતે ! મને ધૃતાદિ વિકૃતિ લેવાની આજ્ઞા પ્રદાન કરો.” આ પ્રમાણે સ્થવિર પાસેથી આજ્ઞા લીધા પછી તેને વૃતાદિ વિકૃતિનું સેવન કરવું કલ્પ છે.” પરિહારકલ્પમાં સ્થિત ભિક્ષુ પોતાના પાત્રોને ગ્રહણ કરી પોતાના માટે આહાર લેવા જાય, તેને જતાં જોઈને સ્થવિર કહે કે"હે આર્ય ! મારા યોગ્ય આહાર પાણી પણ લેતા આવજો, હું પણ ખાઈશ પીશ.” એવું કહેવા પર તેને સ્થવિર માટે આહાર લાવવો કલ્પ છે. અપારિવારિક વિરને પારિવારિક ભિક્ષુનાં પાત્રમાં અશન યાવત્ સ્વાદ્ય ખાવાનું તથા પિવાનું કલ્પતું નથી.
तत्थ नो कप्पइ अपरिहारिएणं परिहारियस्स पडिग्गहसि असणं वा-जाव-साइमं वा भोत्तए वा પાયા વી | कप्पइ से सयंसि वा, पडिग्गहंसि, सयंसि वा पलासगंसि, सयंसि वा कमण्डलगंसि, सयंसि वा खुब्भगंसि वा, सयंसि वा पाणिंसि उद्धटु-उद्धटु भोत्तए वा पायए वा ।
પરંતુ તેને પોતાના પાત્રમાં, પલાશક (પડિયા) માં જલપાત્રમાં, બન્ને હાથમાં અથવા એક હાથમાં લઈને ખાવું કે પીવું કહ્યું છે.
एस कप्पो अपरिहारियस्स परिहारियाओ ।
परिहारकप्पट्ठिए भिक्खू थेराणं पडिग्गहेणं बहिया थेराणं वेयावडियाए गच्छेज्जा थेरा य णं वएज्जा
આ અપારિવારિક ભિક્ષુનો પારિવારિક ભિક્ષની અપેક્ષાએ આચાર કહ્યો છે. પરિહારકલ્પમાં રહેતા ભિક્ષુ સ્થવિરના પાત્રોમાં તેના માટે આહાર પાણી લેવા જાય ત્યારે સ્થવિર તેને કહે કે – હે આર્ય ! તમે પોતાના માટે પણ સાથે લઈ આવજો, ત્યારબાદ ખાઈ પીઈ લે જો.”
“पडिग्गाहेहि अज्जो ! तमंपि पच्छा भोक्खसि वा પરિસિ વી” एवं से कप्पइ पडिग्गाहेत्तए ।
तत्थ नो कप्पइ परिहारिएणं अपरिहारियस्स पडिग्गहंसि असणं वा-जाव-साइमं वा भोत्तए वा પાયા વા |
એમ કહેવાથી તેને સ્થવિરના પાત્રોમાં પોતાના માટે આહાર લેવો કહ્યું છે. અપારિહારિક સ્થવિરના પાત્રમાં પારિવારિક ભિક્ષુને અશન યાવત્ સ્વાદ્ય ખાવાનું કે પીવાનું કલ્પતું નથી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org