________________
३३०
चरणानुयोग - २ सप्त पानेषणा प्रतिमा
सूत्र २२०३ तिलोदगं वा, तुसोदगं वा, जवोदगं वा, आयामं वा, ત્યાં તલનું ધોવાણ, તુષનું ધોવણ, જવનું પાણી, सोवीरं वा, सुद्धवियडं वा ।
ચોખા આદિનું ઓસામણ, કાંજીનું પાણી કે શુદ્ધ
અચિત્ત ઠંડું પાણી છે. अस्सि खल पडिग्गहियंसि अप्पे पच्छाकम्मे, अप्पे આમાંથી કોઈપણ પ્રકારનું પાણી ગ્રહણ કરવા છતાં પષ્ણવના |
પાત્ર અન્ન આદિથી ખરડાયેલ રહેતું નથી તથા કંઈ
ફેંકવું પણ પડતું નથી. तहप्पगारं तिलोदगं वा-जाव-सद्धवियड वा सयं वा
એવા તલનું ધોવણ યાવતુ શુદ્ધ અચિત્ત ઠંડા णं जाएज्जा, परो वा से देज्जा, फासयं-जाव
પાણીની પોતે યાચના કરે અથવા ગૃહસ્થ આપે તો पडिगाहेज्जा । चउत्था पाणेसणा ।
તેને પ્રાસુક જાણીને યાવતુ ગ્રહણ કરી લે. આ ચોથી
પાણેષણા છે. ५. अहावरा पंचमा पाणेसणा- से भिक्खू वा- (૫) પાંચમી પાણેષણા - તે ભિક્ષુ યાવતું પ્રવેશ जाव-समाणे उग्गहियमेव पाणगजायं जाणेज्जा,
કરીને એવું જાણે કે અહીં કોઈ પાત્રમાં પાણી રાખેલ તે નહીં
છે, જેમ કે - सरावंसि वा, डिडिमंसि वा, कोसगंसि वा ।
શકોરામાં, કાંસાની થાળીમાં, માટીના વાસણમાં, अह पुणेवं जाणेज्जा-बहुपरियावण्णे पाणीसु પછી એવું જાણે કે - સચિત્ત જળથી આપનારના દ્રા |
હાથ સચિત્ત પાણીથી અલિપ્ત થઈ ગયા હોય, પૂર્ણ
સુકાઈ ગયા હોય, तहप्पगारं पाणगजायं सयं वा णं जाएज्जा, परो वा
તેવા પ્રકારનાં પાણીની પોતે યાચના કરે અથવા से देज्जा, फासुयं-जाव-पडिगाहेज्जा । पंचमा ગૃહસ્થ આપે તો તેને પ્રાસુક જાણીને યાવતુ ગ્રહણ પાસિ |
કરી લે. આ પાંચમી પાણેષણા છે. ६. अहावरा छट्ठा पाणेसणा- से भिक्खू वा-जाव- (૬) છઠ્ઠી પાણેષણા - તે ભિલુ યાવત્ પ્રવેશ समाणे पग्गहियमेव पाणगजायं जाणेज्जा-जं च કરીને એવું જાણે કે – ગૃહસ્થ પોતાના માટે અથવા सयट्ठाए पग्गहितं जं च परट्ठाए पग्गहितं ।
બીજાના માટે પાણી કાઢેલું છે. तं पायपरियावण्णं तं पाणिपरियावण्णं पाणगजायं તે ગૃહસ્થનાં પાત્રમાં કે હાથમાં રહેલ પાણી સાધુ सयं वा णं जाएज्जा परो वा से देज्जा, પોતે યાચના કરે અથવા તે ગૃહસ્થ આપે તો તેને फासुय-जाव-पडिगाहेज्जा । छट्ठा पाणेसणा ।
પ્રાસુક જાણીને યાવતું ગ્રહણ કરી લે. આ છઠ્ઠી
પાણેષણા છે. ७. अहावरा सत्तमा पाणेसणा- से भिक्खू वा
(૭) સાતમી પાસેષણા - તે ભિક્ષુ યાવત્ પ્રવેશ जाव-समाणे उज्झित धम्मियं पाणगजायं जाणेज्जा ।
કરીને એવું જાણે કે ગૃહસ્થ માટે ફેંકવા યોગ્ય जं चऽण्णे बहवे दुपय-चउप्पय-समण-माहण
પાણી છે, જેને ઘણા પશુ-પક્ષી, મનુષ્ય, શ્રમણ, अतिहि-किवण-वणीमगा णावकखंति ।
બ્રાહ્મણ, અતિથિ, કૃપણ અને ભિખારી લોકો ઈચ્છે નહીં.
तहप्पगारं उज्झितधम्मियं पाणगजायं सयं वा णं जाएज्जा, परो वा से देज्जा, फासुयं-जावपडिगाहेज्जा । सत्तमा पाणेसणा ।
- મા. સુ. ૨ ક. ૨ ૩. ૨૨, મુ. ૪૦૬
એવા ફેંકવા યોગ્ય પાણીની પોતે યાચના કરે અથવા ગૃહસ્થ આપે તો તેને પ્રાસુક જાણીને યાવતુ ગ્રહણ કરી લે. આ સાતમી પાણેષણા છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org