SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 26
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ जैन दार्शनिक परम्परा का विकास . आचार्य मल्लवादी (जीवन परिचय) आचार्य मल्लवादी जैनदर्शन के प्रसिद्ध दार्शनिक आचार्य हैं । नयचक्र टीकाकार सिंहसूरि (लगभग ८वीं शती) ने आचार्य मल्लवादी के लिए लिखा है कि : जयति नयचक्रनिर्जितनिःशेषविपक्षचक्रविक्रान्तः । श्रीमल्लवादिसूरिर्जिनवचननभस्तलविवस्वान् ॥ अर्थात् नयचक्र स्वरूप चक्र के द्वारा जिसने समस्त स्याद्वाद विरोधियों को पराजित कर दिया है, ऐसे जिनवचन स्वरूपी आकाश में सूर्य के समान आचार्य मल्लवादी विजयवन्त हैं । इस श्लोक के आधार पर हम कह सकते हैं कि आचार्य मल्लवादी नयों के द्वारा समस्त वादियों को परास्त करने में कुशल थे । अपने मत की सिद्धि के लिए युक्तियों के दुर्भेद्य व्यूह की उपस्थिति करके प्रखर वादियों को भी वादयुद्ध में हरा देते थे, इसी कारण जैनदर्शन में वादी-प्रभावक के रूप में आचार्य मल्लवादी का नाम सुप्रसिद्ध है। आ० मल्लवादी के जीवन के विषय में हमें प्रभावक-चरित्र एवं प्रबन्धात्मक साहित्य में उल्लेख मिलता है ।२। आ० मल्लवादी का गृहस्थावस्था का नाम मल्ल था । माता का नाम दुर्लभदेवी था । दो बड़े भाई जिनयश एवं यक्ष थे. । वे गुजरात में वलभीपुर नामक नगर के रहनेवाले थे । १. द्वादशारं नयचक्रं टीका, पृ० १. २. आचार्य श्री मल्लवादी सूरिकथा-भद्रेश्वरसूरि कृत कहावली में, - मल्लवादिकथानकम्-प्रबन्ध-चतुष्ट्य में, - मल्लवादिसूरिचरितम्-प्रभावक चरित में, -- श्रीमल्लवादिप्रबन्धः-प्रबन्धकोश में, - मल्लवादिप्रबन्धः-प्रबन्धचिन्तामणि में । उपरिनिर्दिष्ट सभी ग्रन्थों में वर्णित मल्लवादी की कथा को द्वादशारं नयचक्रं के तृतीय भाग के चतुर्थ परिशिष्ट में संग्रहीत किया गया है । द्वादशारं नयचक्र, पृ० ९०४-९१७ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001955
Book TitleDvadashar Naychakra ka Darshanik Adhyayana
Original Sutra AuthorN/A
AuthorJitendra B Shah
PublisherShrutratnakar Ahmedabad
Publication Year2008
Total Pages226
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari, Philosophy, & Epistemology
File Size11 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy