________________
૨૫૨૦
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૪
प. से केणढेणं भंते ! एवं वुच्चइ
“पंचपएसिए खंधे, १. सिया आया -जाव-२२. सिय आयाओ य, नो आयाओ य, अवत्तव्वं आया इ य, નો મામા ફુ ય ?” જયમાં ! છે. આપણને માફટ્ટે માયા, २. परस्स आइठे नो आया, ३. तदुभयस्स आइठे अवत्तव्वं,
४-१५. देसे आइ8 सब्भावपज्जवे, देसे आइ8 असब्भावपज्जवे,
एवं दुयगसंजोगे सब्बे पडंति, (दुवालस भंगा)૨૬-૨૨. તિરંગોનપst (7)
से तेणठेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ“qવપfસણ ધંધે, . સિય માથા -ગાર્વ- ૨૨. सिय आयाओ य, नो आयाओ य, अवत्तव्वं आया ફુ ય, નો માથા ફુ ય ”
પ્ર. ભંતે ! કયા કારણથી એમ કહેવામાં આવે છે કે -
“પંચપ્રદેશી ઢંધ-૧. કથંચિત્ સદૂરૂપ છે યાવતુ૨૨. કથંચિત અનેક સરૂપ છે અને અનેક અસરૂપ
છે અને એક સદ્-અસરૂપ હોવાથી અવક્તવ્ય છે? ઉ. ગૌતમ ! પંચપ્રદેશી સ્કંધ -
૧. પોતાના સ્વરૂપની અપેક્ષાએ સરૂપ છે, ૨. અન્ય (૫૨) સ્વરૂપની અપેક્ષાએ અસરૂપ છે, ૩. ઊભય સ્વરૂપની અપેક્ષાએ સદ્-અસત્ સ્વરૂપે હોવાને કારણે અવકતવ્ય છે, ૪-૧૫. સદૂભાવ પર્યાયયુક્ત એકદેશની અપેક્ષાએ અને અસદ્દભાવ પર્યાયયુક્ત એકદેશની અપેક્ષાએ તથા આ જ પ્રકારે હિક (બે) સંયોગીમાં સમગ્ર (બાર) ભંગ બને છે. ૧૬-૨૨, ત્રિક (ત્રણ) સંયોગીના આઠ ભંગોમાંથી અંતિમ ભંગ થયેલ નહોવાને કારણે સાત ભંગ બને છે. આ કારણસર ગૌતમ ! એમ કહેવામાં આવે છે કેપંચપ્રદેશી સ્કંધ - ૧. કથંચિત્ સદ્દસ્વરૂપે છે -પાવતુ- ૨૨. કથંચિત્ અનેક સદ્દસ્વરૂપે છે અને અનેક અસદ્દસ્વરૂપે છે અને એક સદ્-અસત્ સ્વરૂપે હોવાને કારણે અવ્યકતવ્ય છે.” પટ્ટદેશી સ્કંધમાં સમગ્ર ૨૩ ભંગ હોય છે. (અર્થાત ત્રિફ્સયોગીનો આઠમો ભંગ પણ બને છે.) પપ્રદેશી ઢંધની જેમ અનંત પ્રદેશી સ્કંધ પર્યત
ભંગ સમજવા જોઈએ. ૮૧. પરમાણુ યુગલ સ્કંધોની પરસ્પર સ્પર્શનાનું પ્રરૂપણ : પ્ર. ભંતે ! પરમાણુ પુદ્ગલ-પરમાણુ પુદ્ગલને સ્પર્શ
કરતો - શું ૧. એક દેશ વડે એક દેશને સ્પર્શ કરે છે ? ૨. એક દેશ વડે ઘણા દેશોને સ્પર્શ કરે છે ? ૩. એક દેશ વડે સર્વને સ્પર્શ કરે છે ? ૪. ઘણા દેશો વડે એક દેશને સ્પર્શ કરે છે ? ૫. ઘણા દેશો વડે ઘણા દેશોને સ્પર્શ કરે છે ? ૬. ઘણા દેશો વડે સર્વ (સમગ્ર)ને સ્પર્શ કરે છે? ૭. સર્વ વડે એક દેશને સ્પર્શ કરે છે ? ૮. સર્વ વડે ઘણા દેશોને સ્પર્શ કરે છે ?
૯. સર્વ વડે સર્વને સ્પર્શ કરે છે ? ઉ. ગૌતમ ! (પરમાણુ પુદ્ગલ)
૧. એક દેશ વડે એક દેશને સ્પર્શ કરતો નથી.
छप्पएसियस्स सव्वे पडंति,
छप्पएसिए एवं -जाव- अणंतपएसिए।
- વિયા, સ, ૧૨, ૩. ૧ ૦, મુ. ૨૭-૩૩ ૮૨. મધુપો રાત્ર-ષા રોપુરે પુરા વિ-
. પરમાણુપોચાન્સે !પરમાણુવો તંદુસમાનેજિં-
૨. ફેસે પુસ, ૨. ટ્રેસે સેલે પુસ૬, રૂ. સેvi સવં પુસ૬, ૪. સેઢિ યેસ પુરૂ, . તેજોર્દિ સેસે ગુસ, ૬. ટેસ્ટિં સર્વ પુસ, ૭. સર્વે નં પુસ૬, ૮. સને સુસ,
૧. સર્વેમાં સર્વ પુસ? ૩. ગમ!
૨. ન ફેસેvi પુસ,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org