________________
વિદુર્વણા અધ્યયન
૬૩૩
गोयमा ! सक्कस्स देविंदस्स देवरण्णो एगमेगस्स सामाणियस्स देवस्स इमेयारूवे विसए विसयमेत्ते वुइए नो चेव णं संपत्तीए विकुब्बिसु वा, विकुब्वंति વા, વિવિસંતિ વા |
तायत्तीसय-लोगपाल-अम्गमहिसीणं जहेव चमरस्स।
णवरं-दो केवलकप्पे जंबुद्दीवे दीवे, अन्नं तं चेव ।
सेवं भंते ! सेवं भंते ! त्ति दोच्चे गोयमे-जाव-विहरइ।
भंते ! त्ति भगवं तच्चे गोयमे वाउभूई अणगारे મā -ના- પુર્વ વાર્તા -
પ્ર.
प. जइणं भंते ! सक्के देविंद देवराया एमहिड्ढीए-जाव
एवइयं च णं पभू विउवित्तए ईसाणे णं भंते ! देविंदे देवराया के महिड्ढीए -जाव- केवइयं च णं पभू विकुवित्तए ?
ગૌતમ ! આ વિદુર્વણા શક્તિ દેવેન્દ્ર દેવરાજ શકેન્દ્રનાં પ્રત્યેક સામાનિક દેવનાં વિષય અને વિષયમાત્ર બતાવ્યાં છે. પરંતુ શક્તિનાં રહેતા પણ એણે ક્યારેય આટલી વિકર્વણા કરી નથી, કરતા નથી અને ક્યારેય આટલી વિમુર્વણા કરશે નહિ. શકેન્દ્રનાં ત્રાયદ્ગિશક લોકપાલ અને અગ્રમહિપીઓનું વર્ણન ચમરેન્દ્રની જેમ કરવું જોઈએ. વિશેષ : તે પોતાના વૈક્રિયકૃત રૂપોથી એ સંપૂર્ણ જંબુદ્વીપોને વ્યાપ્ત કરવામાં સમર્થ છે. શેષ સંપૂર્ણ વર્ણન અમરેન્દ્રની જેમ કહેવું જોઈએ. ભંતે ! તે આ પ્રમાણે છે, “તે ! તે આ પ્રમાણે છે, એવું કહીને બીજા ગૌતમ અગ્નિભૂતિ અણગાર -ચાવતુ- વિચરણ કરે છે. ભંતે ! આ સંબોધન કરી ત્રીજા ગૌતમ વાયુભૂતિ અણગારે શ્રમણ ભગવાન મહાવીરથી -પાવતઆ પ્રમાણે પૂછયું : ભંતે ! જો દેવેન્દ્ર દેવરાજ શકેન્દ્ર આટલી મહાદ્ધિવાળા છે -ચાવતુ- એટલી વિકર્વણા કરવામાં સમર્થ છે તો ભંતે દેવેન્દ્ર દેવરાજ ઈશાન કેટલી મહાઋદ્ધિવાળા છે -યાવત- કેટલી વિદુર્વણા કરવાની શક્તિવાળા છે ? ગૌતમ ! જેમ શકેન્દ્રનાં વિષયમાં કહ્યું તેવું જ બધું વર્ણન ઈશાનેન્દ્રનાં વિષયમાં પણ જાણવું જોઈએ. વિશેષ : તે (પોતાના વૈક્રિયકૃત) રૂપોથી કંઈક અધિક સંપૂર્ણ બે જંબુદ્વીપોને ભરવામાં સમર્થ છે. શેષ બધું વર્ણન પૂર્વવત જાણવું જોઈએ. ભંતે ! જો દેવેન્દ્ર દેવરાજ ઈશાનેન્દ્ર આટલી મોટી ઋદ્ધિથી યુક્ત છે -વાવ- તે એટલી વિદુર્વણા શક્તિ રાખે છે તો પ્રકૃતિથી ભદ્ર -ચાવતુ- વિનીત તથા અટ્ટમ - અઠ્ઠમ (ત્રણ-ત્રણ) ની તપસ્યા અને પારણામાં આયંબિલ, એવી કઠોર તપસ્યાથી આત્માને ભાવિત કરતા બંને હાથ ઉપર રાખીને સૂર્યની સામે મુખ રાખીને આતાપના ભૂમિમાં આતાપના લેનાર આપ દેવાનુપ્રિયનાં અંતેવાસી (શિષ્ય) કુરુદત્તપુત્ર અણગારે પૂરા છ મહિના સુધી શ્રમણ્ય
www.jainelibrary.org
૩. સાયમ ! વં તદેવો
णवरं-साहिए दो केवलकप्पे जंबुद्दीवे दीवे,
अवसेसं तहेव। जइ णं भंते ! ईसाणे देविंद देवराया एमहिड्ढीए -जाव- एवइयं च णं पभू विउवित्तए खलु देवाणुप्पियाणं अंतेवासी कुरूदत्तपूत्ते नामं पगइभद्दए -जाव- विणीए अट्ठमं अट्ठमेण अणिक्खित्तेणं पारणए आयंबिलपरिग्गहिएणं तवाकम्मेणं उड्ढे बाहाओ पगिभिय-पगिब्भिय सूराभिमुहे आयावणभूमीए आयावेमाणं बहुपडिपुण्णे छम्मासे सामण्णपरियागं -
Jain Education International
For Private & Personal Use Only