________________
જ્ઞાન અધ્યયન
૧૦૧ ૭
प. २. णेगम-ववहाराणं आणुपुीदव्वाइं किं
संखज्जाई असंखेज्जा अणंताई? उ. नो संखज्जाई, नो अणंताई.णियमा असंखेज्जाई।
एवं दोण्णि वि।
- અનુ. મુ. ૪૨- प. ५. णेगम-ववहाराणं आणुपद्रवीदवाई कालओ
केवचिरं होइ? एगदव्वं पडुच्च जहण्णं एगं समयं, उक्कोसणं असंखज्ज कालं, णाणादव्वाइं पडुच्च सब्बद्धा । एवं दोगिण वि।
)
प. ६. णेगम-ववहाराणं आणुपुवीदव्वाणमंतरं
પ્ર. ૨. (નગમ-વ્યવહારનયસમ્મત) આનુપૂર્વી દ્રવ્ય
શું સંખ્યાત છે, અસંખ્યાત છે કે અનન્ત છે ? ઉ. (નૈગમ-વ્યવહારનયસમ્મત) આનુપૂર્વી દ્રવ્ય ન તો
સંખ્યાત છે અને ન અનન્ત છે. પરંતુ નિયમત: અસખ્યાત છે. આ પ્રમાણે બંને (અનાનુપર્વ અને અવક્તવ્ય)
દ્રવ્ય છે. પ્ર. ૫. નૈગમ-વ્યવહારનય સમ્મત આનુપૂર્વીદ્રવ્ય
કાળની અપેક્ષાએ કેટલા સમય સુધી રહે છે ? ઉ. એક દ્રવ્યની અપેક્ષાએ જઘન્ય એક સમય,
ઉત્કૃષ્ટ અસંખ્યાત કાળ સુધી, વિવિધ દ્રવ્યોની અપેક્ષાએ સર્વકાળ રહે છે.
આ પ્રમાણે બંને (અનાનુપૂર્વ અને અવક્તવ્ય
દ્રવ્યો) નાં માટે પણ જાણવું જોઈએ. પ્ર. ૬, નૈગમ-વ્યવહારનય સમ્મત આનુપૂર્વી દ્રવ્યોનું
અંતર કેટલા કાળનું છે ? ત્રણેયનું અંતર એક દ્રવ્યની અપેક્ષાએ જઘન્ય એક સમયનું છે અને ઉત્કૃષ્ટ અસંખ્યાતકાળનું છે.
અનેક દ્રવ્યોની અપેક્ષાએ અંતર નથી. પ્ર. ૭, નૈગમ-વ્યવહારનય સમ્મત આનુપૂર્વી દ્રવ્ય
બાકીનાં દ્રવ્યોનાં કેટલા ભાગ પ્રમાણ હોય છે ? ઉ. દ્રવ્યાનુપૂર્વનાં સમાન જ અહીં પણ ત્રણે દ્રવ્યોનાં
માટે સમજવું જોઈએ. પ્ર. ૮. નૈગમ-વ્યવહારનયસમ્મત આનુપૂવદ્રવ્ય
ક્યા ભાવમાં રહે છે ? ત્રણેય દ્રવ્ય નિયમત: સાદિ પારિણામિક ભાવમાં
જ રહે છે. પ્ર. ૯, ભંતે! આ નૈગમ-વ્યવહારનય સમ્મત આનુપૂર્વી
દ્રવ્યો, અનાનુપૂર્વી દ્રવ્યો અને અવક્તવ્ય દ્રવ્યોમાં દ્રવ્યાર્થતા, પ્રદેશાર્થતા અને દ્રવ્યાર્થ-પ્રદેશાર્થતાની અપેક્ષાએ કોણ કોનાથી અલ્પ -ચાવતુ- વિશેષાધિક
G.
तिणि वि एग दव्वं पडुच्च जहाणेणं एग समयं, उक्कोसेणं असंखज्जं कालं,
णाणादब्वाइं पड़च्च णत्थि अंतरं । प. ७.णेगम-ववहाराणं आणुपुचीदव्वाइं सेसदव्वाई
कहभागे होज्जा? उ. तिण्णि वि जहा दवाणुपुब्बीए।
प. ८. गम-ववहाराणं आणपुचीदव्वाई कयरम्मि
भावे होजा? उ. तिण्णि विणियमा सादिपारिणामिए भावे होज्जा।
પ. ૧. Wસિ મંત ! મ-વવદાર બાપુપુર્વ
दव्वाणं अणाणुपीदव्वाणं अवत्तव्वयदव्वाण य दब्वट्ठयाए पएसट्ठयाए दवट्ठ-पएसट्ठयाए य कयर कयरहितो अप्पा वा-जाव-विसेसाहिया वा?
गोयमा ! १. सव्वत्थोवाइं णेगम-ववहाराणं 3. ગૌતમ! ૧, નિંગમ-વ્યવહારનય સમ્મત અવક્તવ્ય अवत्तब्बयदवाई दवट्टयाए,
દ્રવ્ય, દ્રવ્યોની અપેક્ષાએ બધાથી અલ્પ છે. २.अणाणुपुब्बीदवाई दबट्ठयाए विसेसाहियाई,
૨. (તેનાથી) દ્રવ્યોની અપેક્ષાએ અનાનુપૂર્વી દ્રવ્ય
વિશેષાધિક છે. ३. आणुपुीदव्वाई दबट्ट्याए असंखेज्जगुणाई,
૩. (તેનાથી) દ્રવ્યોની અપેક્ષાએ આનુપૂર્વી દ્રવ્ય
અસંખ્યાતગુણા છે. ૧, ૩-૪ ક્ષેત્ર અને સ્પર્શના (સ. ૧૫૨-૧૫૩)નું વર્ણન ગણિતાનુયોગ પૃ. ૩૦-૩૨માં જોવું.
www.jainelibrary.org
Jain Education International
För Private &
sonal use only
.