________________
આહાર અધ્યયન
४७८
(૪) તેવા વિદે મારે , તં ના
૩.
૨. વાળમંત. ૨. ધમંત, રૂ. રમંતે, ૪, સમતો
- કા. મ. ૪, ૩. ૪, સુ. રૂ૪૦ गभगयजीवस्स आहार गहण परूवर्णप. जीवे णं भंते ! गब्भ वक्कममाणे तप्पढमयाए
किमाहारमाहारेइ ? उ. गोयमा ! माउओयं पिउसुक्कं तं तदुभयसंसिलैं
कलुसं किविसं तप्पढमयाए आहारमाहारेइ।
(૪) દેવતાઓના આહાર ચાર પ્રકારના કહ્યા છે,
જેમકે - ૧. વર્ણવાન, ૨. ગંધવાન, ૩. રસવાન,
૪. સ્પર્શવાન. ગર્ભગત જીવના આહાર પ્રહણનું પ્રાણ : પ્ર. ભંતે ! ગર્ભમાં ઉત્પન્ન થયેલો જીવ સર્વપ્રથમ
શેનો આહાર કરે છે ? ઉ. ગૌતમ ! પરસ્પર એક બીજામાં મળેલા માતાનું
રજ અને પિતાનું શુક્ર (વીર્ય) જે અસ્વચ્છ અને બિભત્સ છે તેનો આહાર જીવ ગર્ભમાં ઉત્પન્ન
થતાં જ સર્વપ્રથમ ગ્રહણ કરે છે. પ્ર. ભંતે ! ગર્ભમાં રહેલો જીવ શેનો આહાર કરે
प. जीवेणं भंते ! गब्भगए समाणे किमाहारमाहारेइ ?
उ. गोयमा ! जं से माता नाणाविहाओ रसविगईओ
आहारमाहारेइ तदेक्कदेसेणं ओयमाहारेइ ।
ગૌતમ ! તેની માતા જે અનેક પ્રકારના (દુગ્ધાદિ) રસવિકૃતિયોનો આહાર કરે છે તેના એક ભાગથી ગર્ભગત જીવ માતાના રજનો આહાર કરે છે. ભંતે ! શું ગર્ભમાં રહેલા જીવને મળ, મૂત્ર, કફ, નાકમાં મેલ, ઉલ્ટી અથવા પિત્ત થાય છે ?
પ્ર.
प. जीवस्स णं भंते ! गब्भगयस्स समाणस्स अस्थि
उच्चारे इवा, पासवणे इवा, खेले इ वा, सिंघाणे
વા, વંત રુ વ, પિત્તે ટુ વા? ૩. ગોયમાં ! રૂપ સમદ્
प. से केणठेणं भंते ! एवं वुच्चइ
“गभगयस्स समाणस्स णत्थि उच्चारे इ वा
-ના- પિત્તે ટુ યા ?” उ. गोयमा ! जीवे णं गब्भगए समाणे जमाहारेइ तं चिणाइ तं सोइंदियत्ताए -जाव- फासिंदियत्ताए રિટ-કિંગ-સ–મંજૂ-રોમ-નદત્તાપુ
ઉ. ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી. (ગર્ભગત
જીવને આ સર્વે મળ-મૂત્રાદિ થતાં નથી). પ્ર. ભંતે ! શા માટે એવું કહેવાય છે કે -
ગર્ભમાં રહેલા જીવના મળ-મૂત્રાદિ યાવતપિત્ત થતા નથી ? ગૌતમ ! ગર્ભમાં જઈને જીવ જે આહાર કરે છે તે આહારનો સંગ્રહ કરે છે. તે આહારને શ્રોત્રેન્દ્રિયના રુપમાં -વાવ- સ્પર્શેન્દ્રિયના રુપમાં તથા હાડકા, મજજા, વાળ, દાઢી-મૂંછ, રોમ અને નખોના રૂપમાં પરિણત કરે છે. માટે ગૌતમ ! એવું કહેવાય છે કે –
ગર્ભમાં રહેલો જીવને મળ-મૂત્રાદિ -ચાવત
પિત્ત થતાં નથી. પ્ર. ભંતે ! શું ગર્ભમાં રહેલો જીવ મોઢાથી
કવલહાર (ગ્રાસ રુપમાં આહાર) કરવામાં
સમર્થ છે ? ઉ. ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી.
से तेणटठेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ“गब्भयगस्स समाणस्स णत्थि उच्चारे इ वा
-નવ-પિત્તે ટુ વા . ” प. जीवे णं भंते ! गभगए समाणे पभू मुहेणं
कावलियं आहारं आहारित्तए ?
उ. गोयमा ! णो इणठे समढे ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org