________________
જીવ અધ્યયન
- વિયા. સ. ૨૬, ૩. ૨, સુ. ૪-૬
૨૩. બીવ-૨નવીસવંડસુ નામિત્તે મોભિત્તે અવધુત્ત ૨૯૩.
૩.
परूवणं
૫. નીવા જું મંત ! વિ ામી ? મોન્ત ?
૩.
ગોયમા ! નીવા જામી વિ, મોળી વિ ।
7.
से केणट्ठेणं भंते ! एवं वुच्चइ
‘નીવા ામી વિ. મોની વિ?'
ગોયના ! સોફેન્દ્રિય-વિવુંવિયાનું પડુત્ત્વ ામી ।
घाणिदिय जिब्भिंदिय फासिंदियाइं पडुच्च भोगी ।
૬.
૩.
૬.
૩.
नो अजीवदव्वाणं रइया परिभोगत्ताए हव्वमागच्छंर्च्छति ।'
૫.
ૐ.૨-૨૪, વૅ -ખાવ- વેમાળિયા, णवरं - सरीर- इंदिय-जोगा भाणियव्वा जस्स जे અત્યા
૩.
-
-
से तेणट्ठेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ -
‘નીવા નાની વિ, મોની વિ।'
. . નેરયા નું મંતે ! જિં વાની? મોળી ? ગોયમા ! નેરા ાનીવિ, મોળી વિ ।
ૐ. ૨-?? વૅ -ખાવ- અજયકુમારા ।
ૐ. ૨૨. પુવિાયા ાં મંતે ! વિ ાની ? મોì?
ગોયના ! પુઢવિાયાનો હ્રામી, મોળી ।
से केणट्ठेणं भंते ! एवं बुच्चइ‘પુઢવિાડ્યા નો ામી, મોવી ?' गोयमा ! फासिंदियं पडुच्च भोगी, से तेणट्ठेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ‘પુવિકાડ્યા નો વામી, મોળી ।’
ૐ ? -? ૬. વૅ -નાવ- વળસાડ્યા |
Jain Education International
For Private
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
6.
જીવ- ચોવીસ દંડકોમાં કામિત્વ-ભોગિત્વ અને અલ્પબહુત્વનું પ્રરુપણ :
ભંતે ! જીવ કામી છે કે ભોગી છે ?
ગૌતમ ! જીવ કામી પણ છે અને ભોગી પણ છે.
ભંતે ! શા માટે એવું કહેવાય છે કે -
જીવ કામી પણ છે અને ભોગી પણ છે ?'
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
૨૫૫
પરંતુ નારકી અજીવદ્રવ્યોના પરિભોગમાં આવતાં નથી.
૬.૨-૨૪: આ પ્રમાણે વૈમાનિકો સુધી કેહવું જોઈએ. વિશેષ – જેનાં જેટલા શરીર, ઈન્દ્રિય અને યોગ હોય તેના તેટલા (યથાયોગ્ય) કહેવા જોઈએ.
ગૌતમ ! શ્રોત્રેન્દ્રિય અને ચક્ષુરિન્દ્રિયની અપેક્ષાએ જીવ કામી છે.
ઘ્રાણેન્દ્રિય, રસેન્દ્રિય અને સ્પર્શેન્દ્રિયની અપેક્ષાએ જીવ ભોગી છે.
માટે ગૌતમ ! એવું કહેવાય છે કે -
જીવ કામી પણ છે અને ભોગી પણ છે.’
Personal Use Only
નં.૧. ભંતે ! શું નારક જીવ કામી છે કે ભોગી છે ? ગૌતમ ! નારક જીવ કામી પણ છે અને ભોગી પણ છે.
દં.૨-૧૧. આ પ્રમાણે સ્તનિતકુમારો સુધી કહેવું જોઈએ.
નં.૧૨. ભંતે ! પૃથ્વીકાયિક જીવ શું કામી છે કે ભોગી છે?
ગૌતમ ! પૃથ્વીકાયિક જીવ કામી નથી પણ ભોગી છે.
ભંતે ! શા માટે એવું કહેવાય છે કે –
-
'પૃથ્વીકાયિક જીવ કામી નથી પરંતુ ભોગી છે ?’ ગૌતમ ! સ્પર્શેન્દ્રિયની અપેક્ષાએ ભોગી છે. માટે ગૌતમ ! એવું કહેવાય છે કે પૃથ્વીકાયિક જીવ કામી નથી પણ ભોગી છે.' ૬.૧૩-૧૬, આ પ્રમાણે વનસ્પતિકાયિક જીવો સુધી કહેવું જોઈએ.
www.jainelibrary.org